Nederlands Kampioenschap 2015, Ronde 2: Verslag John van der Wiel

Valpartijen, bloed, onrecht en een gouden dag voor Peng

door: John van der Wiel

Na de loting moet Tiviakov diep in de put gezeten hebben. Beginnen met zwart tegen de topfavoriet en daarna wit tegen zijn Angstgegner. Ja, dat wist u misschien niet, maar Sergei kan niet spelen en al helemaal niet scoren tegen Sipke Ernst. Vroeger al niet, de laatste jaren ontmoetten ze elkaar niet zo vaak, maar in Tata 2013 was het weer raak: 0-1 ondanks een best goede opening voor Tivi.

Vandaag ontstond in een Spaanse partij met vroegtijdig d3, Carlsen-style, en een ietwat ongebruikelijk d5-d4 van Ernst, de volgende stelling:

Wit heeft keuze. Een goed plan is 12. a3 (om niet snel …Pb4 en …c5 toe te laten) gevolgd door het klassieke werk met Pd2-f1-g3. Als wit liever zijn paard op b3 zet, om zwart te binden aan d4, dan is eigenlijk 12. a4! de ideale inleiding. Na 12…Tb8. 13. axb5, axb5. 14. Pb3 heeft zwart veel minder tegenspel. In de partij gebeurde 12. Pb3, a5!? 13. a4, bxa4. 14. Txa4, Lb4. 15. Ld2, Lg4. 16. h3, Lxf3. 17. Dxf3, Pd7! Actief spel, waarmee zwart wil zeggen: ‘weet je zeker dat jouw Lc2 beter is dan een paard van mij?’ Wit stond hierna niet slecht, dat niet, maar het noopte Tiviakov wel tot een remiseaanbod op zet 24.

Geen goede uitslag, zegt u? Ik denk dat Tiviakov zeer tevreden is na 2 partijen. Een strakke remise met actief spel tegen Giri en zijn Angstgegner overleefd. Vermoedelijk kan hij nog een heel belangrijke rol spelen in dit NK.

De volgende remise duurde niet veel langer. Het timide 5. Ld2 tegen de Grünfeld leverde wit in l’Ami – Bok weinig op, zelfs toen zwart een mindere 12e zet deed (12…Pd7, waar m.i. …Le6 of …Pc6 beter was geweest). Wit wist het niet te weerleggen en plaatste reeds op zet 21 een remiseaanbod. Waarschijnlijk verstandig, omdat zwart comfortabel stond. Erwin geniet veel respect, dus weigeren doet men niet zomaar…

Het andere NK

Bij de dames gebeurde er van alles. Iozefina Paulet kwam na een omgekeerde Leningrader met een vlijmscherpe gokzet tegen de jonge Kazarian. Objectief niet goed, maar misschien met de gedachte dat Anna-Maja goed kan schuiven doch tactisch kwetsbaar is. Kreeg ze deels gelijk in, want zwart wist het uiteindelijk niet helemaal af te straffen. Maar toen mevrouw Werle in een eindspel met een loperpaar dat de minuspion goeddeels compenseerde, zomaar een stuk wegblunderde, was de koek alsnog op: 0-1.

Intussen was Peng bezig om haar NK-score tegen Hortensius op 4-0 te brengen. In een geweigerd Damegambiet met 7…Pe4 had wit aanvankelijk niet veel, mits zwart een vroegtijdig a7-a6 had gelanceerd (om pion b5 aan de tand te voelen) inplaats van heel veel paardzetten te doen. In het vervolg kon Lisa, die gisteren een schitterende hakpartij speelde, geen goed plan vinden en werd geruis- en kansloos weggezet.

Dat was al heel fijn voor Zhaoqin, om haar witpartijen optimaal te benutten, maar het werd nog veel mooier voor de ex-Chinese, die na haar titelabonnement van weleer nu een tijdje droogstaat. De titelverdedigster raakte met zwart in de problemen.

Wit heeft het na een bescheiden opening voortvarend aangepakt. Anne, die tegen Tea meestal goed scoort, moet nu ervoor zorgen dat wit niet gratis al haar bedoelingen gaat realiseren. Dat kan rustig met 15…b6 om c4-c5 te verhinderen, of, wellicht aantrekkelijker, met 15…dxc4!? Wit moet dan òf veld d5 weggeven (16. Pdxc4) òf, iets normaler, 16. bxc4 doen, waarna zwart tenminste druk kan zetten op wits pionnen. Na 15…Lb8?! 16. c5! en later ook nog b3-b4 en g2-g4 had wit overal ruimtevoordeel en Haast dreigde een kansloze en tegenspelloze nederlaag tegemoet te gaan. Na het verrassende 30…Tc1! 

ontstonden er toch nog complicaties, die Lanchava bijna te machtig werden. Wits koning moest het vrije veld in en de engines begonnen het zelfs al over remise te hebben. Niet geheel terecht.

Er volgde: 43. Kf4!, Dh2+. 44. Ke3, Td8. 45. Pf2! Dit paard verschaft perfecte protectie voor zijn koning. Zo’n 10 zetten later was het punt dus toch binnen. Een knap herstel voor Lanchava, maar Anne Haast is terug bij af. Beiden op 1 uit 2.

Wie dacht dat Rosa Ratsma koppin van Jut zou worden, kwam bedrogen uit. De jonge Voorschotense is niet zwak en ook niet bang. Geef haar een kans en… Bianca De Jong – Mühren (da’s wel erg lang. Vanaf nu in Braziliaanse stijl alleen de voornaam) weet het antwoord.

Ratsma – Bianca 

22. Pcd5! bracht zwart aan het wankelen. Objectief was nu misschien een kwaliteitsoffer via 22…exd5. 23. Lxf6, dxe4 zwarts beste kans, maar Bianca koos voor 22…Pxd5. Goede keus, want er kwam ‘slechts’ 23. cxd5. Had wit echter het briljante 23. Pg4! gevonden, dan had ze na 23…h5. 24. exd5, hxg4. 25. dxc6 groot voordeel gehad met een prachtige c-pion, macht op de witte velden en de damevleugel. In de partij had wit een plusje, maar weinig doortastend spel van Rosa deed dat verwateren en in de volgende stelling dacht Bianca zeker aan meer dan remise (al staat het ongeveer gelijk).

Inplaats van te ruilen of 41…Ld4 te doen, koos ze voor 41…Pa6?! Toen werd er lang nagedacht. Waarover? 42. Pxb5!, Lxb5. 43. Lxb5, Txb5. In practisch opzicht had zwart zich wellicht beter neergelegd bij 43…Lxc1. 44. Lxa6, Le3 wat vrij behoorlijke remisekansen biedt. 44. Tc8+! Noodzakelijk, want 44. De2, Tc5 zou misgaan voor wit. 44…Kg7. 45. De2, Dd7? De laatste echte kans was 45…Lxc1. 46. Dxb5, De3! 46. Lxe3 en na nog wat fouten werd zwart hard gekielhaald.

Zo is Peng al een vol punt los van het veld! Welke Stukkenjaagster kan haar een halt toeroepen?

Nog meer bloed

Nul remises bij de dames, maar ook het NK Algemeen had het nodige drama in petto. Pruijssers verdedigde zich met een Open Spanjaard tegen Giri, die de noodzaak moest voelen om meer te maken van zijn tweede witbeurt. Roeland deed dat aanvankelijk met verve, zeker na de counter 22…g5!, maar het kostte hem allemaal erg veel tijd. Zo ontstonden er toch kansjes voor de mondiale nr. 6, al vonden de computers dat het allemaal ruim binnen de remisemarge lag.

Anish vond hier het bepaald niet eenvoudige 34. Te3! om zijn aanval te versterken, terwijl zwarts d-pion vrije doortocht krijgt. Dat werd de in lichte tijdnood verkerende Pruijssers te veel. Na 34…d2?! 35. Teg3 zou 35…d1(D). 36. Lxh7! al tot winst voor wit leiden. Na wat missers van weerskanten (op het gespeelde 35…Dd8 kon Giri vernietigend 36. Le8!! laten volgen. Deed hij niet.) liep zwarts koningsvleugel teveel averij op, zodat de toernooifavoriet zijn eerste winst kon noteren.

Robin van Kampen, met wit tegen Van Wely, was niet van zins zijn voorsprong in het klassement al uit handen te geven. In een Siciliaanse Kan-variant kreeg Loek wel het loperpaar, maar wit pakte overal wat ruimtevoordeel en zwarts koningsvleugel was ook nooit geheel veilig. Dat was te merken op de klok. Van Wely soupeerde grote brokken tijd op, zonder zijn problemen op te lossen. Een geofferde kwaliteit werd later geretourneerd om zwarts stelling te enteren. De 1-0 was al bijna een feit.

Wit komt een dikke pion voor en kan dat prima inleiden met 41. Te7 om zwart geen tegenspel te gunnen. Zelfs de afwikkeling 41. Tg7+!?, Dxg7. 42. Dd5+ gevolgd door 43. Dxa8+ en 44. Dxe4 is alleraardigst en zal heus wel winnen. Na 41. Dxe4?!, Te8 was het allemaal iets ingewikkelder, al stond wit objectief zeker op winst.

Speelt wit hier 48. Dc3!, dan worden zwarts venijnige trucs verhinderd en blijft wit aan de winnende hand. Van alle goede geesten verlaten deed Robin hier echter 48. Dxa4? en na 48…Te1+. 49. Tf1, gxh3. 50. Dc6, Txf1+ bleek het onheil: 51. Kxf1, Dxc6. 52. Pxc6, h2 en zwart wint! Dan maar 51. Kh2 gespeeld, doch King Loek wikkelde heel nauwkeurig af met 51…Dxg2+! 52. Dxg2, hxg2. 53. Kxg2, Td1. naar een eindspel dat hij vervolgens meedogenloos tot winst voerde.

Een vreselijke klap voor Robin, die zich als Tom Dumoulin zal voelen in de Tour en een enorme opleving voor Van Wely. In dit NK is nog niets beslist, zeker met morgen Van Wely – Giri op het programma!