Het gevecht om de hoogste plek op de apenrots door Jesper de Groote
De grote vraag die Nederland deze dagen bezighoudt is: “Wordt het Giri of een van die anderen?” Afgelopen vrijdag is in Moskou het kandidatentoernooi begonnen. In de loodzware achtkamp telt natuurlijk alleen de toernooiwinst, want alleen de winnaar mag in november wereldkampioen Magnus Carlsen uitdagen. En dan begint het natuurlijk pas echt…
De komende weken kan de wereldkampioen echter rustig achteroverleunend toekijken hoe zijn potentiële uitdagers het ervan afbrengen. Het kandidatentoernooi belooft een ware uitputtingsslag te worden. De spelers zijn op papier goed aan elkaar gewaagd en dus zullen uithoudingsvermogen en stressbestendigheid in dit 14-rondige toernooi een belangrijke rol spelen. En een beetje geluk is natuurlijk ook onontbeerlijk. Wie zijn op voorhand de favorieten voor de toernooiwinst en voor wie moet Carlsen echt bang zijn? Hieronder de spelersprofielen.
Fabiano Caruana
Doordat Vladimir Kramnik de grote afwezige is op het kandidatentoernooi, is Caruana de hoogstgerate speler. Hij heeft een positieve onderlinge score tegen vijf van zijn zeven concurrenten en dat betekent dat zijn kansen om het toernooi te winnen reëel zijn. Tegen Carlsen heeft hij een redelijke onderlinge score, maar het is zeer de vraag of hij een match van hem kan winnen (Caruana’s matige snelschaakskills zullen hem bij een eventuele verlenging waarschijnlijk opbreken).
Theoretische winstkans kandidatentoernooi: 16,9%
Kans om Carlsen te verslaan: klein
Anish Giri
In een tweekamp met Carlsen zal de oerdegelijke Giri best een goede kans hebben, getuige hun onderlinge score, maar een achtkamp is weer hele andere koek. Om het kandidatentoernooi te winnen, zal Giri waarschijnlijk flinke risico’s moeten nemen om de nodige partijen te winnen. Dat zal tegen lastige klanten als Aronian en Karjakin vragen zijn om problemen.
Theoretische winstkans kandidatentoernooi: 16,6%
Kans om Carlsen te verslaan: reëel
Hikaru Nakamura
Zonder twijfel de grilligste speler van het spul. Kan achter in de middenmoot eindigen, maar ook aan kop. Zijn talent voor snelschaken kan hem mooi van pas komen bij een eventuele tiebreak. Nakamura’s onderlinge score tegen Carlsen is echter om te janken en dus zal de wereldkampioen het waarschijnlijk niet erg vinden als de Japanse Amerikaan het toernooi wint.
Theoretische winstkans kandidatentoernooi: 15,6%
Kans om Carlsen te verslaan: nihil
Levon Aronian
Na een paar jaar kwakkelen lijkt Aronian weer een beetje op de weg terug. Hij heeft veruit de beste onderlinge score tegen de deelnemers in het kandidatentoernooi en dus is de ontvanger van de wildcard de dark horse op dit toernooi. Dan moet hij alleen niet weer door zijn hoeven zakken zoals op de vorige drie kandidatentoernooien. Een eventuele match tegen Carlsen zal heel intens worden, al zal Aronian het waarschijnlijk uiteindelijk toch tegen de Noor afleggen.
Theoretische winstkans kandidatentoernooi: 14,3%
Kans om Carlsen te verslaan: vrij klein
Veselin Topalov
Foto: Jos Sutmuller
Dat Topalov kandidatentoernooien kan winnen, bewees hij al in 2005. Maar dat was voor de beruchte Toiletgate. Sindsdien is de Bulgaar met het ringbaardje langzaam naar het tweede plan verdrongen. Hij is echter niet bang om te verliezen en dat kan in een toernooi als dit een groot voordeel zijn. Zijn score tegen Carlsen was nooit zo goed, maar ironisch genoeg won hij vorig jaar nog twee partijen van de Noor.
Theoretische winstkans kandidatentoernooi: 12,6%
Kans om Carlsen te verslaan: vrij klein
Viswanathan Anand
De wereldkampioen van 2007 tot 2013 moet nu zelf flink aan de bak om Carlsen uit te dagen voor het kampioenschap. De Indiër steekt niet echt in goede vorm en dat bewees hij door bij de apenrots van Gibraltar ruim twintig punten te verspelen. De kans dat hij het in een eventuele match tegen Carlsen beter gaat doen dan de vorige twee keer, lijkt ook niet zo groot.
Theoretische winstkans kandidatentoernooi: 8,5%
Kans om Carlsen te verslaan: nihil
Sergey Karjakin
De enorm getalenteerde Oekraïense Rus speelt voor eigen publiek en zal hopen dat hij zijn kunststukje van de World Cup kan herhalen. Karjakin kan behoorlijk snelschaken en voor zijn scores tegen Carlsen hoeft hij zich niet te schamen, maar het wereldkampioenschap lijkt vooralsnog te hoog gegrepen.
Theoretische winstkans kandidatentoernooi: 8,1%
Kans om Carlsen te verslaan: klein
Pjotter Swidler
De verliezer van de World Cup is tevens de laagsteratinghouder. Hoewel Swidler waarschijnlijk niet heel veel kans heeft om het kandidatentoernooi te winnen, kan hij wel bogen op een positieve score tegen Carlsen in de partijen met een normaal speeltempo. Drie jaar geleden won Swidler voor het laatst van Carlsen. En dat was in de laatste ronde van het kandidatentoernooi…
Theoretische winstkans kandidatentoernooi: 7,5%
Kans om Carlsen te verslaan: redelijk
Van de acht kandidaten zullen Caruana, Nakamura en Aronian waarschijnlijk de meeste kans op de toernooiwinst maken. Giri en Swidler hebben gezien hun onderlinge score meer kans tegen Carlsen. Het zou mooi zijn als er een speler zou zijn die zowel in de acht- als in de tweekamp kan uitblinken. Die is er wel, maar helaas is dat de wereldkampioen zelf. Zijn tegenstrevers zullen de grootste moeite hebben om hem van de apenrots af te gooien.
