Kan staal buigen voor een crisis?

door Redactie · 13 januari 2012

Bezuinigingen. Niemand ontkomt eraan. Ook het Tata Steel Chess Tournament niet. Als je de A-groep ziet, zou je dat echter niet zeggen. 7 spelers van de mondiale top-10 maken hun opwachting en 11 uit de top-20. Slechts twee Nederlanders: Giri en Van Wely.

Grote afwezigen
Niet op de deelnemerslijst prijken Anand en Kramnik, samen goed voor 6 toernooizeges in Wijk aan Zee. Nee, niet gelijkelijk verdeeld: eenmaal Kramnik en 5 keer Anand! De reden van de Russische absentie ken ik niet. Misschien wilde Kramnik het na mooie zeges vorig jaar in Dortmund en Hoogeveen wat rustiger aan doen. Het motief van Anand laat zich raden. Een WK-match wellicht? Grappig genoeg doet Gelfand juist wel mee aan Tata. Waarschijnlijk niet zo dom om nog even te strijden met de allersterksten. Er kunnen nog enkele maanden van betrekkelijke roestigheid volgen. De insteek van de WK-match lijkt hiermee al bevestigd te worden: Anands probleem is het super matchrepertoire van Gelfand. Daar moet hard op gestudeerd worden. Voor Gelfand is de opgave om dicht in de buurt van de Indiër te komen qua practisch vechtschaak.

Kanshebbers
De nrs. 1 en 2 van de Elo-lijst, Carlsen en Aronian, hebben beiden het toernooi al tweemaal op hun naam geschreven. Zo ook Topalov, thans nummer 6 van de wereld. Het lijkt me dat Carlsen en Aronian als topfavorieten gezien moeten worden. Kunnen Radjabov(5), Karjakin(7) en Ivanchuk(8) een hartig woordje meespreken? Betwijfel ik. ‘Chukkie’ is altijd spannend, maar zit in Wijk aan Zee vaak vast in een remiseritme. Titelverdediger Nakamura? Zegt u het maar. Zo’n wisselvallige speler durf ik niet te tippen, temeer daar hij op 0 procent tegen Van der Wiel staat. Bijna alle zoëven genoemden vanaf Topalov zie ik ongeveer op +1 uitkomen, evenals Gelfand.

Nieuwkomers en anderen
We hebben een heel andere A-groep, want slechts 4 van de 14 spelers zaten er vorig jaar ook in! Nieuw op het hoogste plan zijn de promovendus Navara(30) en de tweede vertegenwoordiger van Azerbeidjan, Gashimov(10). Beiden vlijmscherpe spelers, die voor het nodige spektakel zullen zorgen. De Tsjech zal na een sensationeel begin instorten, voorspel ik, en als laatste eindigen, vlak achter Van Wely, die begint te voelen dat hij minder topevenementen speelt. Kamsky en Caruana zullen vrij flets spelen en geen 50 % bereiken. Dat doet Gashimov wel, met veel enen en nullen, en wie heb ik dan nog niet genoemd?

Podiumplaats?
De winnaar van Reggio Emilia! Na zijn uitstekende optreden in Tata vorig jaar en zijn eindsprint in Italië begin ik het eindelijk te geloven: Anish is hot! Hij zou in Wijk aan Zee wel eens derde kunnen worden, 7,5 uit 13 na Carlsen (8,5) en Aronian (8). Zelden heb ik zo gedetailleerd voorspeld, maar ach, na alle misperen uit het verleden kan het nooit veel fouter zijn. Of toch?

Vrouwen en kaaskoppen
De B- en C-groep zijn niet zo loodzwaar als vorig jaar. Gelukkig maar voor de Nederlanders. In B geen 2700+ spelers, maar de bovenste vijf zitten dicht bij elkaar: Bruzon, Potnik, Motylev, Tiviakov en Harikrisna, aflopend van 2691 naar 2665. In deze groep ook de heuglijke rentree van een 60-jarige! Jan Timman voelde er jarenlang niets voor om onder de A-groep te opereren (al sprak de rating anders), maar nu gaat het toch gebeuren. Timmans spel is wat minder constant, het zal de leeftijd wel zijn, maar een zeer hoog niveau is nog steeds haalbaar, zoals afgelopen september in Antwerpen nog bleek. Al is hij op rating slechts nr. 9 van de 14, ik voorspel dat Jan minstens 50 procent scoort. Vijf Nederlanders in de B-groep en 3 vrouwen, die de gemiddelde rating wat vriendelijker maken.

Vreemde opmerkingen
We prognosticeren nog even voort: Tiviakov wordt in B de beste Nederlander op plaats 3, voor l’Ami. En wordt Sipke Ernsts score gekortwiekt door de dames, of zal hij het Arlette-syndroom weten af te schudden? In de C-groep spelen liefst 5 vrouwen, onder wie onze eigen Lisa Schut en Anne Haast. In oktober hoorde ik van toernooidirecteur Jeroen van den Berg al, dat het accent dit jaar op de vrouwen zou liggen (vorig jaar op de jeugd). In Donneriaanse stijl mailde ik hem: ‘Haha, en volgend jaar zeker op honden!’ Heel fout natuurlijk, maar Jeroen kon er wel om lachen. GM-C is qua Nederlandse inbreng, mede door wat promovendi, kwantitatief behoorlijk maar kwalitatief zwak. Twee ratings, dik boven de 2600, steken ver boven het veld uit: die van Matthew Sadler, die de groep gaat winnen, en van de Rus Maxim Turov, die dat ook zou kunnen.

Echt komen, hoor
Het Tata Steel toernooi is gegarandeerd tot en met 2013, de 75e editie(!) en mag de allersterkste schaaktraditie in Nederland genoemd worden. Als de economie echter volledig de (erwten-)soep in draait, kan ik me hier bijna niet voorstellen, zijn er zelfs voor de toekomst in Wijk aan Zee geen absolute zekerheden. Komt daarom allen kijken of meespelen in dit laatste toernooi, voordat december 2012 de wereld vergaat in een oorlog met Iran! Dus niet alleen thuis achter de computer. Extra redenen voor een bezoek: er gaat een keer iets heel vreemds met Carlsen gebeuren, voorvoel ik. Weet nog niet wat. En desnoods om uw dienaar te beluisteren als commentator. Dat gebeurt op twee dagen en daarvoor heet ik u nu reeds welkom. Bloed zal vloeien, Berlijnse muren zullen omvallen, maar de commentaartent blijft in de storm overeind ?!