Veelgeroemde dameoffer ..
Wist u dat het veelgeroemde dameoffer van Alexander Kotov tegen Joeri Averbach in Zürich 1953 eigenlijk een gevalletje puur toeval was?
Kotov vond het nodig om in deze stelling alle stukken van Averbach netjes midden op hun velden te zetten. Dus daar ging hij… “j’adoube” en hij zette pion a2 recht. “J’adoube” en b2 was aan de beurt. En dat ging door tot aan het laatste witte stuk. Alleen bij de pion op h3 vergat hij “j’adoube” te zeggen. Averbach, die dat rechtzetten van zijn eigen stukken een vernederende ervaring vond, greep zijn kans. “Je hebt geen j’adoube gezegd! Nu moet je h3 pakken!” De rest is bekend. Het dameoffer Dd7xh3+! leidde een daverende slotaanval in en wit ging uiteindelijk mat.
Dit verhaal had u nog niet eerder gehoord he? Het komt van de man die zegt eregast te zijn geweest bij dat toernooi, Baron Munchausen. Wie zegt u? Baron Munchausen is iemand die de meest fantastische verhalen kon vertellen. Zo spoedde hij zich van de ene naar de andere stad door op een net afgeschoten kanonskogel te springen. En ook ging hij regelmatig op reis naar een andere planeet. Hij kon dus ook schaken. En bepaald niet slecht!
Tenminste… als u de sterke schaakverhalen van Baron Munchausen gelooft natuurlijk. Amatzia Avni, een FM uit Israel, heeft al die schaakverhalen gebundeld. Dit heeft geleid tot een boek van 235 bladzijden vol met fraaie partijen en studies.
Een voorbeeld van een blindpartij van de Baron tegen niemand minder dan Garry Kasparov
De Baron dacht aanvankelijk simpel te winnen door de dame te slaan met Pxd8, maar hij kwam er na enig nadenken achter dat zwart dan met Txd1 de dame terugwint wegens het dreigende mat door Th1. “Let me remind you that at the time of play, Kasparov was the reigning World Champion. It was not so easy to beat him.” Aldus de Baron tegen Avni. Maar hij vond een briljante winst: 1.Tg8!! dreigt Tg6 en mat. 1… Dxg8 2.Df5+!! Kxf5 3.Pe7+! Txe7. Drie stukoffers op een rij. En waarvoor? Voor een dansje: 4.Pe3+ Kf6 5.Pxd5+ Kf5 6.Pxe7+ Kf6 7.Pxg8+ Kf5. Nadat de oogst is binnengehaald danst het paard de andere kant op: 8.Pe7+ Kf6 9.Pd5+ Kf5 10.g4 mat!
Voor hen die niet in sprookjes of sterke verhalen geloven staat er onderaan het hoofdstuk dat dit een studie betreft van Albert Belyavsky uit 2007. Een dergelijke bronvermelding staat uiteraard aan het eind van ieder hoofdstuk, waarin een sterk staaltje fantasieschaak van Baron Munchausen ten beste wordt gegeven.
Heel veel meer wil ik er niet over kwijt, want ik zit al op het randje: The copyright of this work is protected by an ancient spell of the Maya people. Anyone who uploads part of this work to the web, or downloads it from the web is committing an act of piracy and will consequently suffer horrible, endless pains.
Het boek zit vol met leuke verhalen, met daarin verwerkt fraaie fragmenten. Lichte kost, maar wel geinig.
(Richard Vedder)
De gebruikte afbeeldingen zijn uit de film (1988).