Nog méér eyeopeners! door Richard Vedder
In 2014 schreef Arthur van de Oudeweetering het boek “Improve Your Chess Pattern Recognition”. Vorig jaar Maart schreef ik daar iets over: http://www.schakers.info/?p=7330. Ik sloot af met de samenvatting dat het veertig eyeopeners bevat voor de gemiddelde clubspeler. Arthur heeft in het afgelopen jaar niet stil gezeten en verzamelde nog eens 37 van die kleine thema’s waarvan het handig is om ze te kennen. Wie weet kom je het nog eens tegen!
Het nieuwe boek is qua opzet gelijk aan het vorige. Het heet alleen iets anders: “Train Your Chess Pattern Recognition” en de subtitel luidt: “More Key Moves and Motifs in the Middlegame”. Ja, en de kaft is blauw in plaats van rood. Da’s een minpuntje natuurlijk…
Wederom is het een leuke verzameling geworden. Het onderwerp dat ik eruit licht ligt voor de hand: The En – Passant Break! Waarom het streepje tussen En en Passant staat weet ik niet. Het is al minder erg dan al die wedstrijdverslagen waarin “En Passent” geschreven wordt. Het bijzondere aan dit thema is dat het En Passant slaan hier niet zelf gedaan wordt, maar het wordt afgedwongen bij de tegenstander. Meteen maar een voorbeeld…
Uit de partij Bodnaruk – Kashlinskaya. Kenners herkennen de doorschuifvariant van het Frans. Zwart heeft net lang gerokeerd en wit besluit The En Passant Break toe te passen. 12.b4! Bereikt wit niet hetzelfde resultaat met 12.b3 dan? Neen , zo legt Van de Oudeweetering uit, want dan kan zwart reageren met 12…Pxb3 13.Pxb3 La4! Waarmee wits plan om lijnen te openen richting de zwarte koning gedwarsboomd is. 12…cxb3 Want nu wint wit na 12…Pb3 13.Pxb3 La4 14.Df3 de pion op f7. 13.Pd3 Pf5 14.Te1 La4 15.Pb2 b5 16.Pxa4 bxa4 17.Lb2 Hiermee staat alles klaar voor de breekzet c3-c4. Daarmee was wit er overigens nog niet. Het vereiste ook nog enige lompheid om de loper van g2 in het spel te betrekken: 17… Le7 18.c4 Kb8 19.Df3 Lg5 20.cxd5 exd5 21.Pe4! en wit won op fraaie wijze.
De En-Passant Break kan dus van pas komen als hij je te binnen schiet. ALS hij je te binnen schiet! Er staat een zeer prominente naam op de lijst van schakers bij wie het niet te binnen schoot…
Een stelling uit de partij Kasparov – Kramnik, Wijk aan Zee 2001. Aan de structuur is te zien dat Kramnik dezelfde openingsvariant gebruikte waarop The Boss een jaar eerder zijn tanden stukbeet in hun WK-match. En ook deze partij eindigde in remise nadat Kasparov met 25.Pg5? een gouden kans miste. Hij had zijn pionnenstructuur aanzienlijk kunnen verbeteren met 25.g4! Zwart doet er dan goed aan zijn toren weg te zetten, waarna wit stevig in het voordeel is dankzij zijn meerderheid op de koningsvleugel. Maar 25…hxg3 ep dan? Welnu, dan volgt 26.Pxg3 en als de toren van h5 wijkt volgt 27.Txd4! en 28.Pf5+.
Een ander verschil tussen de beide boeken is dat er in “Improve” een “Epilogue” werd opgenomen, waarin nog voorbeelden werden toegevoegd die door de schrijver werden ontdekt nadat hij het boek al af had, maar nog voordat het bij de drukker lag. Een dergelijke epiloog zit er nu niet in en bij een hoofdstuk dacht ik toch van… is dit inmiddels niet achterhaald?
Het gaat mij om “Arturito’s Exchange Sac for… What? In dat hoofdstuk gaat Van de Oudeweetering in op het kwaliteitsoffer na 1.d4 d5 2.c4 dxc4 3.e4 b5 4.a4 c6 5.axb5 cxb5 6.Pc3 a6
7.Pxb5 axb5 8.Txa8
Arturo Pomar introduceerde dit offer al in 1969. Hij verloor. Dat is wellicht de reden dat het niet zo aansloeg, maar in 2015 was het ineens erg populair, waarschijnlijk door een partij Baskaran – Nakamura, gespeeld op Gibraltar, die door de zwartspeler werd gewonnen. De resultaten van begin 2016 met deze variant zijn echter een stuk minder bemoedigend. Ik was vooral onder de indruk van de ogenschijnlijk moeiteloze overwinning van Sabino Brunello op Anne Haast in de derde ronde van het Bataviatoernooi in Februari 2016. De vlotte manier waarop Brunello dit won, veelal gebruik makend van zetten die ook de eerste keus waren van de computer, wekte bij mij de indruk dat dit offer als weerlegd kan worden beschouwd. Een beetje pech voor de schrijver. Zijn voorwoord is geschreven in Februari 2016, waarschijnlijk vlak voor deze partij. Het boek was net af. Dat neemt overigens niet weg dat het een interessant offer is op allerlei niveaus, maar op het niveau van Nakamura gaan we het vast nooit meer zien.
Maar goed, schakers van dat niveau behoren dan ook niet tot de doelgroep van dit boek neem ik aan. Hoewel je daaraan kunt twijfelen nu we gezien hebben dat Gary Kasparov The En-Passant Break miste!
Het is wederom een leuk boek, met leuke thema’s. Onderverdeeld in zes categorieën. Aan het eind van zo’n categorie treft u nog enkele oefenopgaven aan. Het lijkt mij een hele klus om dergelijke thema’s te bedenken en meerdere voorbeelden ervan te verzamelen. Daarin is Arthur van de Oudeweetering in ieder geval prima geslaagd!
Train Your Chess Pattern Recognition
Uitgeverij: New in Chess
Prijs: 22.95 Euro
Verkrijgbaar bij:
De Beste Zet: Train Your Chess Pattern Recognition
New in Chess: Train Your Chess Pattern Recognition
