Partij van de maand juli door GM Roeland Pruijssers
De schaakzomer is inmiddels volop aan de gang op vele plaatsen die in de zomer qua temperatuur ook zeker als vakantieplek het bezoeken waard zijn. We konden vele open toernooien volgen met in Nederland het Amsterdamchess en Leidenchess toernooi (hierbij kan ik trots vermelden dat ondergetekende het toernooi in Leiden op zijn naam heeft mogen schrijven) en aan het eind van de maand was het Open NK in Dieren nog in volle gang. Er werden een aantal interessant matches georganiseerd: Gelfand vs Europees kampioen Inarkiev, Ding-Grischuk en Svidler-Vachier-Lagrave. En als er een man van de maand aangewezen zou moeten worden dan zou dat zeker Maxime Vachier-Lagrave zijn, of MVL zoals hij voor het gemak door commentatoren wordt genoemd. Hij domineerde in de match en klom daarmee naar een tweede plek op de ratinglijst. Eerder die maand domineerde de Fransman al op het altijd zeer sterke bezette Dortmund zeskamp waarin hij met nog een ronde te gaan zeker was dat hij de overige kanshebbers Kramnik en Caruana voor zou blijven. Ook in China, Dhanzou, werd een sterk tienkamp georganiseerd met oa. Ivanchuk, Nepomniatchi, Leko en Harikrishna tegen zes van de sterkste Chinese schakers. En naast Dhanzou en Dortmund was er nog één heel sterk toernooi dat deze maand werd georganiseerd, namelijk het Masterstoernooi in Bilbao Spanje met daarin de twee belangrijkste schaaknamen van het moment: Wereldkampioen Magnus Carlsen en uitdager Sergey Karjakin. Deze twee zouden in een dubbelrondige zeskamp voor het eerst tegen elkaar spelen sinds bekend is geworden dat Karjakin de uitdager zou zijn. Het werd een toernooi waarin veel gebeurde en niet alleen in hun onderlinge treffen. De overige deelnemers waren Hikaru Nakamura, Wesley So, Wei Yi en Anish Giri. Als Nederlander hopen we natuurlijk dat Giri ongeslagen blijft tegen Carlsen. Wei Yi zou voor het eerst tegen Carlsen spelen, een treffen waar lang op geanticipeerd werd gezien de zeer jonge leeftijd en het talent dat de jonge chinees bezit. Dus ja, wat zou dan toch de partij van de maand zijn? Daarbij moet eerst vermeld worden dat er in het toernooi in Bilbao geen maat stond op Magnus Carlsen. Hij won het toernooi met ruime voorsprong en kreeg tegen iedereen een plusscore behalve Nakamura. En helaas voor ons betekende dat een lichte teleurstelling voor het Nederlandse schaak: Magnus wist Giri eindelijk te verslaan.
Carlsen,M (2855) – Giri,A (2785) [D00]
9th Masters Final 2016 Bilbao ESP (9.2), 22.07.2016
Carlsen bleef de hele partij druk zetten, met objectief niet altijd even sterke zetten en Giri had verscheidene kansen om het initiatief over te nemen. Uiteindelijk kwam dit eindspel op het bord die remise zou moeten eindigen.
37…Ra8?? Maar hier gaat Anish beslissend in de fout. 37…Qa6!
38.Nxf5!
Het paard kan niet geslagen worden en de dreigingen zijn zwart te machtig.
38…Qe6
38…Qxf5? 39.Qxd5+ verliest de toren op a8; 38…Re8 39.Qxd5+ Qe6 40.Qxe6+ Rxe6 41.Bxg7 is gewonnen voor wit.
39.Qg5 g6
Er is niks beters. Het paard kan niet geslagen worden, wegens 39…Qxe5 40.Nh6+
40.Nh6+ Kf8 41.Ng4 Ke8 42.Nf6+ Kf7 43.Nxh7 Ra4
44.Qd8!
Een mooie finish.
44…Ra2+
44…Qxe5 45.Qf8+ Ke6 46.Qe8+ Kd6 47.Qb8+! Ke6 48.Nf8+ en wit wint de dame: 48…Kf5 49.g4+ Kf4 50.Nxg6+
45.Kg1
En vanwege het bovenstaande werd opgegeven. 1–0
Het treffen tussen Karjakin en Carlsen werd ook in het voordeel van de Noor beslist:
Carlsen,M (2855) – Karjakin,Sergey (2773) [B50]
9th Masters Final 2016 Bilbao ESP (3.2), 15.07.2016
Met ongelijke lopers gaat het er vaak om wie aan het aanvallen is, in dit geval is dat duidelijk wit.
33…Rb6 34.g5 Kh8 35.Rfg1 f5
Levert nog meer gaten op in de zwarte koningsstelling. 35…Rg6
36.Qh3! Rb4
De beslissende fout, nu maakt Carlsen het mooi af. 36…Rd6
37.gxh6 Bxh6 38.Qg3
Dreigt mat op g8.
38…Nf6 39.Qg6 Ng4 40.Rxg4
En zwart gaf op. De eerste indicatie voor hun match kan nu bepaald worden en Carlsen maakt een goede indruk. 40.Rxg4 fxg4 41.Qxh6+ Kg8 42.Qg6+ Kh8 43.Qh5+ Kg7 44.Rxg4+ met winst voor wit.
1–0
En dan nu de partij van de maand. Deze ontmoeting kan misschien ook een clash tussen generaties genoemd worden, de spelers schelen immers 9 jaar. Een ontmoeting tussen de koning en toekomstige. Het werd een complex en kwalitatief hoogstaande partij.
Wei Yi (2696) – Carlsen,M (2855) [B06]
9th Masters Final 2016 Bilbao ESP (2.2), 14.07.2016
1.d4 g6 2.e4 Bg7
Het Modern wordt door top-GM’s vaak gebruikt als winstwapen van de zwarte kant. Carlsen wilde zich duidelijk herstellen van zijn nederlaag in de eerste ronde.
3.Nc3 d6 4.Be3 a6 5.f4
De meest directe voortzetting.
5…b5 6.Nf3 Nd7 7.e5 Bb7 8.Bd3 c5 9.Be4 Bxe4 10.Nxe4
10…Nh6
Nog steeds theorie, dat de d6– en c5–pion ondergedekt zijn maakt voor even niet uit.
11.dxc5
11.Qe2 cxd4 12.Bxd4 Nf5 13.0–0–0 Nxd4 14.Rxd4 0–0 bleek geen probleem te zijn voor zwart in: Bobras, P-Navara,D Praag 2015; 11.exd6 0–0 met compensatie voor de pion, e.g.: 12.dxc5 exd6 13.cxd6 Re8
11…dxe5!?
De eerste afwijking van theorie. 11…Ng4!? 12.Bg1?! (12.Qe2! is waarschijnlijk waarom Carlsen voorkeur gaf aan de tekstzet.) 12…dxe5 kwam voor in Smeets,J -Vachier Lagrave,M Wijk aan Zee 2011.; 11…Nf5 12.Qe2
12.c6
De kritieke zet.
12…Nf6 13.Qxd8+
13.Nxf6+ exf6 14.fxe5 fxe5 15.0–0 was het alternaitef geweest met een onduidelijke stelling.
13…Rxd8 14.Nxf6+ exf6 15.c7
Weer de kritieke zet. 15.a4!?
15…Rc8 16.Bb6
We kunnen ervan uitgaan dat Carlsen de stelling tot hier in ieder geval al kende. Uiteindelijk is hier de vraag in hoeverre de witte pion op c7 echt dreiging geeft tegen zwart.
16…Kd7!
Nu is de c7–pion niet meer zo dreigend. 16…0–0? 17.0–0–0 Gevolgd door Td8 geeft zwart grote problemen.
17.Ba5 Nf5 18.0–0–0+ Kc6 19.Rd8!?N
De eerste nieuw zet. 19.fxe5 fxe5 20.Rhe1 was een interessant alternatief, zoals in de partij: Li,Z -Cheng,B Melbourne 2013
19…Nd6!
Het punt van de koning op c6. Zwart dreigt met Pb7/c4 de pion op c7 op te halen.
20.fxe5 fxe5 21.Rd1 Nc4 22.Bc3
Wei Yi probeert de e-pion terug te krijgen voor de c-pion.
22…Rxc7
22…f6? 23.b3 Nb6 24.R8d6+ Kb7 25.Ba5 Na8 is niet aan te raden voor zwart.; 22…b4!? 23.Rxh8 Bxh8 24.Bxb4 e4 25.Nd4+ Kxc7 had zwart misschien al licht voordeel gegeven.
23.b3 Ne3 24.Bxe5 Nxd1
24…Bxe5? 25.Nxe5+ is met schaak.
25.Rd6+ Kb7 26.Bxg7 Rg8
27.Bd4!
Wei Yi heeft alles gezien.
27…Nc3 28.Rb6+ Kc8 29.Be5
En wit wint de kwaliteit terug.
29…Rd8
Carlsen blijft problemen creëren voor wit. 29…Nxa2+ 30.Kb2 Nb4 31.Bxc7 Kxc7 32.Rf6 had zeer waarschijnlijk remise opgeleverd.
30.Kb2! Nd5
Carlsen blijft vechten. 30…Nd1+ 31.Kc1 Nc3 had herhaling van zetten opgeleverd. (31…Rc5? 32.Rb8+ Kd7 33.Rxd8+ Kxd8 34.Kxd1; 31…Ne3? is geen verbetering voor zwart. 32.Bxc7 Kxc7 33.Rxa6 Nxg2 34.Ra7+ Kb6 35.Rxf7 had een pion opgeleverd voor wit.).
31.Bxc7 Kxc7 32.Rxa6
Het materiaal is weer gelijk en de stelling is in evenwicht.
32…Kb7 33.Ra3 Ne3
Wit heeft een pion meer, maar zwart heeft genoeg compensatie met het actieve paard of meer nog door de toren op a3 die tijdelijk buitenspel staat.
34.c4
Een poging de toren op a3 te activeren.
34…bxc4 35.Ne5??
Maar Carlsen’s energieke spel werpt zijn vruchten af, Wei Yi gaat de mist in. 35.b4! Nd5 (35…Nxg2 36.Rc3) 36.Ra5! en de witte toren doet weer mee met gelijke kansen voor beide spelers.
35…Rd2+! 36.Kc3 Rc2+ 37.Kd4 Nf5+ 38.Kd5
38.Ke4 Re2+ 39.Kf4 c3.
38…c3!
Deze pion is extreem gevaarlijk nu de witte koning naar voren is gedreven.
39.Kc5
Wei Yi weert zich en nu is het aan Carlsen om de juiste zet te vinden. 39.Kc4 Re2! 40.Ra5 c2 41.Nd3 c1Q+ 42.Nxc1 Rc2+ en zwart wint.
39…Nd6!!
Een geweldige zet. 39…Re2 40.Nc6 c2 41.Ra7+ Kc8 42.Kb6 was het idee van wit, met ondekbaar mat tenzij zwart materiaal geeft 42…Re7 43.Nxe7+ Nxe7 44.Rc7+ Kd8 45.Rxc2 en wit wint.
40.Nc6
40.Kxd6 Rd2+ 41.Ke7 c2 en de pion loopt door.
40…Ne4+?
Carlsen’s eerste misser, nu kan de witte toren bij de verdediging betrokken worden. 40…Kc7! 41.Ra7+ Nb7+ had de partij beëindigd.
41.Kb5 Kc7 42.Ra7+! Kd6 43.Ra4?
Maar nu gaat Wei Yi weer de fout in. 43.Nb4 Rxg2 44.Rxf7 c2 45.Rf1 had betere remisekansen geboden.
43…f5! 44.Kb6 Rxg2 45.Rd4+ Ke6 46.a4
Zijn laatste kans: Zo snel mogelijk naar voren.
46…Ra2?
En weer niet nauwkeurig, maar het moet gezegd worden: Dit eindspel is ook echt niet makkelijk. 46…Rb2! 47.Kc7 Kf6 (47…Rxb3 48.Rxe4+! fxe4 49.Nd4+) 48.Rc4 (48.a5 c2 49.Rc4 Nd2 50.Rc3 Nxb3) 48…Rxb3 49.a5 Rb7+! 50.Kxb7 Nd6+ 51.Kc7 Nxc4 52.a6 c2 53.a7 c1Q 54.a8Q Qf4+ en zwart wint.
47.a5! Rb2
48.Kc7?
En weer niet nauwkeurig, maar de reden is bepaald niet opzichtig en Carlsen laat zijn klasse maar weer eens zien, de beslissing in daar: 48.b4 Nd6 49.Rd3 c2 50.Rc3 had het zwart heel moeilijk gemaakt.
48…Nc5! 49.Rc4 Na6+! 50.Kb6 Rxb3+!
Met het idee:
51.Kxa6 Kd5
Zwart wint het stuk terug en het materiaalvoordeel is beslissend.
52.Rb4
52.Ne5 Kxe5 53.Ka7 f4
52…c2 53.Ne7+ Kc5 54.Rxb3 c1Q 55.Rb6 Qc4+ 56.Kb7 Qe4+ 57.Nc6 Qd5 58.Kc7 Qd6+ 59.Kb7 Qd7+ 60.Kb8 f4
En wit gaf op. Een kwalitatief zeer goede partij. Zowel de klasse van Carlsen als de potentie van Wei Yi zijn in deze partij duidelijk zichtbaar geweest.
0–1
