Partij van de maand September door GM Roeland Pruijssers

Bij mijn keuze voor de partij van de maand heb ik altijd de volgende regel gehanteerd: het toernooi moet afgelopen zijn voor de start van de nieuwe maand. En hierbij toegevoegd dat als een partij aan het eind van de vorige maand (in dit geval augustus) is gespeeld maar waarvan het toernooi nog niet is afgelopen, dan zou die meegenomen worden in de volgende editie. In deze editie ga ik deze regel verbreken, aangezien er twee jonge Nederlandse talenten zijn geweest die in de maand oktober geweldige prestaties hebben neergezet en ik daar te enthousiast over ben om te negeren. Maar voor we met de partijen beginnen eerst nog een korte samenvatting van wat er gebeurd is in de afgelopen maand: Het belangrijkste evenement was duidelijk de schaak olympiade in Azerbadijan. Bij de mannen deed Nederland het in het begin fantastisch met Anish Giri als grote verschalker op bord 1. Ze stonden bovenaan, maar in de tweede helft zakten ze terug en kwamen ze niet verder dan een teleurstellende 36ste plaats, alhoewel ze individueel nog niet eens zo slecht gepresteerd hadden. Kampioen werd team USA met ”ingekochte nerds” zoals in de Daily show gegrapt werd, er natuurlijk op doelend dat de drie topspelers Wesley So, Hikaru Nakamura en bord 1–speler Fabiano Caruana genationaliseerd zijn. Dat team USA zou winnen was niet echt een verrassing, vooraf werd gedacht dat niet anders kon of dat USA, China of Rusland eerste zouden worden, de drie hadden verreweg de beste opstellingen. China stelde teleur, terwijl Rusland met een derde plek het redelijk deed. Zoals zo vaak was Rusland topseed, maar dit jaar konden ze het weer niet waarmaken om te winnen. Oekraïene werd verrassend tweede. En er waren meer landen die opstonden en lieten zien geen kleintjes meer te zijn. Letland, Canada, Peru en India zijn enkele voorbeelden. Bij de vrouwen werd China eindelijk eens kampioen. Met wereldkampioen Hou Yifan in de gelederen maakten zij hun favorietenrol waar met als frappant gegeven dat de meeste Chinese speelsters niet eens zo ver boven hun rating presteerden. De Nederlandse dames begonnen net als de mannen zeer sterk, maar lieten het in de tweede helft ook liggen. De olympiade was een fantastisch evenement om te volgen en het gaf ook een blik op de toekomst waarin jonge spelers zich lieten zien, zo bijvoorbeeld de Indische Vidit. Maar er waren ook oud-gedienden die zeer goed presteerden, de Filipijnse legende Euginio Torre scoorde 10 uit 11 bijvoorbeeld. Moment van de maand zou zijn Anish Giri die zijn Indische danstalenten liet zien aan een dinertafel (ik verwijs u door naar youtube). En gegeven van de maand dat Anish met zijn jonge leeftijd van 22 jaar vader is geworden. Schaker van de maand in mijn ogen is de Russische Ian Nepomniachtchi. Naast de olympiade was er namelijk nog één groot evenement: Het Tal-memorial. Grote namen deden mee in deze tienkamp en ondanks dat Nepom al heel lang 2700+ heeft, was het toch zeer verrassend dat hij het toernooi won. Volgens mij is het zijn eerste toernooioverwinning op het hoogste niveau. Hij had de lijn voortgezet van de olympiade waar hij begon met zeven uit zeven en prima eindigde. Anish werd knap tweede overigens in het Tal-memoral. Dus wat wordt de partij van de maand? De partij Nepom tegen Kramnik van het Tal-memoral kwam zeker in aanmerking, een mooie winstpartij . En anders de partij Caruana-Eljanov van het schaakolympiade waarmee USA wist te winnen van de uiteindelijke nummer 2. Een grappige en bizarre keuze was de partij Bluebaum-Seeman geweest (Duitsland vs Estland) die, vanwege een vreemd gehanteerd tie-break systeem van het olympiade toernooi, beslissend bleek te zijn voor de overwinning van team USA. Maar nee, ik heb gekozen voor een andere partij van de maand en één waarmee ik zoals gezegd mijn eigen regels breek. Maar aangezien dit mijn laatste Partij van de Maand editie is en ik mijn schaakpen voorlopig neerleg, kan ik me dit denk ik wel veroorloven. Ik was namelijk dolenthousiast toen ik het open toernooi Isle of Man aan het volgen was. Dit toernooi vond plaats begin oktober en was één van de sterkste open toernooien van het laatste tijd met tal van 2700– en 2600–spelers. Winnaar werd Pavel Eljanov, niet heel verrassend aangezien hij één van de topseeds was, maar er deden ook een paar Nederlanders mee waarvan Benjamin Bok de headlines haalde door een absolute wereldtopper te verslaan om vervolgens Wesley So en Alexey Shirov op remise te houden, een sensationeel toernooi voor hem.

Naast Benjamin wist ook Jorden van Foreest zich te laten zien en één van de internationale rondeverslagen kreeg de mooie titel ”The Dutch attack!” als rondeverslag. Jorden versloeg ”net-niet-wereldkampioen” (denk aan oktober 2004) Peter Leko in een fraaie aanvalspartij en speelde daarvoor ook al met zwart remise tegen Nakamura en met wit tegen Franse topper Fressinet. Maar partij van de maand is de volgende en met deze overwinning kan ik het niet helpen om te denken dat Benjamin (en ook Jorden) binnenkort de 2650 of misschien zelfs de 2700–rating aan gaat tikken. Dat belooft nog wat voor de volgende olympiades!

Nakamura,Hi (2787) – Bok,B (2594) [E60]
Chess.com IoM Masters Douglas ENG (5.4), 05.10.2016

1.d4 Pf6 2.c4 g6 3.f3 e6 4.e4 c5 5.d5 d6 6.Pe2 Lg7 7.Pec3!?

Een moderne variant, nog niet veel gespeeld nog. 7.Pbc3 speelde Nakamura eerder dit jaar tegen Garry Kasparov in the Ultimate Blitz-challenge in Saint Louis.

7…a6!?

7…Ph5 of eerste 7…exd5 8. cxd5 Ph5 zijn ook geprobeerd. 7…exd5

8.a4 Ph5 9.Le3 exd5 10.cxd5 f5!

Noordzakelijk 10…0–0 11.g4! Pf6 en zwart krijg moeite met het creëren van tegenspel.

11.exf5

11.Dd2 f4!? 12.Lf2 met remise in de partij Moiseenko,A-Erdos,V Jerusalem ISR 2015

11…gxf5 12.Dd2N

De eerste nieuwe zet. Wit wil via a3–c4 zijn paard op b1 ontwikkelen. 12.f4!? Dh4+ 13.Lf2? (13.Kd2! de koning is verrassend veilig op d2.) 13…De7+ 14.De2 Pxf4µ was niet zo best voor wit in: Garriga Cazorla,P -Antoli Royo,J Mislata 2014.

12…0–0 13.Le2 Pd7 14.0–0 f4 15.Lf2

 

Een moeilijk in te schatten stelling. Zwart krijg zodadelijk een paar op e5 en heeft op het moment geen problemen. Optisch staat wit iets beter gezien het zwarte paard op h5 dat nu vrij weinig doet.

15…Dg5!

Een mooie zet, met de dame op g6 komt het stukoffer Pg3 ook in aanmerking en staat het paard op h5 opeens niet zó slecht meer.

16.g4!?

Begrijpelijk, en gericht tegen het zwarte …Pg3. 16.Pe4 Dg6 17.Pbc3 (17.Pa3?! Pe5 18.Kh1 Lf5 en het paard op e4 moet weer weg.) 17…Pe5 18.Kh1 Lf5 19.Tab1 Kh8 20.b4 Had een alternatief plan geweest.

16…Pe5

Een ervaren Konings-Indisch speler zou nu al aan offers op g4 gaan denken.

17.Kh1 Pf6 18.Tg1

18.Lg3 Pg6 19.Pa3 h5 20.h3

18…Dg6!

Nu komen er mooie offers in de stelling. Het is vrij gevaarlijk voor wit.

19.Lh4

19.a5 Gericht tegen …h5 van zwart. 19…Lxg4!? (19…h5?! 20.gxh5! Dxh5? 21.Dxf4±; 19…Kh8 20.Ta4!?; 19…Ld7 20.Pa3 nu wel, omdat …b5 niet kan.) 20.fxg4 (20.Dd1 Dh6! 21.fxg4 f3) 20…Pe4 21.De1 Tae8 met geweldige compensatie voor het stuk.; 19.Pa3? is niet aan te raden vanwege 19…Lxg4! 20.fxg4 (20.Dxf4 b5!! Vanwege dit soort zetten is het Konings-Indisch uitermate populair bij de jeugd. 21.axb5 axb5 En wit heeft geen goede manier om te slaan op b5) 20…Pe4 21.De1 Pxc3 En nu wit niet terug kan slaan met het paard op c3, komt zwart binnen met De4 op de volgende zet.

19…h5

19…Pfxg4!? 20.fxg4 f3 Ziet er zeer interessant uit ook.

20.g5?!

Niet het beste, nu komt zwart met een geweldig initiatief. 20.gxh5 was beter 20…Dxh5 21.Dxf4! (21.Lxf6? Txf6 22.Pe4 Th6) 21…Pfg4 22.Dg3 (22.Dg5? Dxg5 23.Lxg5 Pf2+ 24.Kg2 Ph3; 22.fxg4 Txf4 23.gxh5 Txh4°) 22…Pxf3 23.Lxf3 Txf3 24.Dxf3 Dxh4° Is vrij onduidelijk al lijkt zwart meer dan genoeg compensatie te hebben voor de kwaliteit.

20…Pfg4!!

Dit paard wordt de springplank vanwaar zwart de witte stelling gaat overrompelen.

21.Pe4

21.fxg4 hxg4 Is heel gevaarlijk voor wit.

21…Lf5 22.Pf6+?

De beslissende fout, nu al. Maar in dit soort stellingen en op dit niveau zijn dit soort fouten al snel fataal. 22.Pbc3 Pe3 23.a5 had beter geweest.

22…Txf6! 23.gxf6 Lxf6

Met de mooie pointe dat als wit op f6 slaat, zwart mat heeft met Pf2. Wit zit heel erg in de problemen en de (vreemde) cruciale tactische factor hier is dat het paard op b1 vaak in staat!

24.Pc3

Er is vreemd niet veel beters. 24.Le1? Lxb1! 25.h3 Lg5; 24.fxg4? Le4+; 24.De1 Ik kan me herinneren dat, toen ik de partij zat te volgen online, ik me af vroeg of Benjamin de volgde zet zou vinden. 24…Pxf3!! (maar 24…Te8 25.Pd2 Pd3 is net zo goed eigenlijk. 26.Df1 Txe2! 27.Dxe2 Lxh4) 25.Lxf3 Te8 26.Df1 Lxh4 Gevolgd door …Pf2 en zwart wint.

24…Lxh4

Wit staat in feite verloren. Het paard op g4 kan eigenlijk nooit geslagen worden.

25.Taf1

25.fxg4 Le4+ 26.Pxe4 Dxe4+ 27.Tg2 hxg4 gevolgd door … f3

25…Lg5! 26.h4

26.fxg4 hxg4 27.Txf4 (27.Ld1 Tf8 Wit staat een kwaliteit voor tegen twee pionnen en zwart kan rustig zijn stukken verbeteren om op een juist moment toe te slaan. Bijvoorbeeld: 28.b3 f3 29.Df2 Kg7) 27…Tf8! 28.Tgf1 Dh6 Gevolgd door …Pg6 of …Pf3 met winst.

26…Lh6

26…Lxh4?! 27.Dxf4 is minder sterk.

27.fxg4 hxg4

Een mooi plaatje, wit kan niks doen en in plaats van overlopen te worden besluit hij maar een tegenoffer te plaatsen.

28.Txf4 Dh5

Geduld, de toren loopt niet weg.

29.Tg2 Dxh4+ 30.Kg1

30.Th2 Dg5 31.Thf2 g3

30…Pg6

Tja, wit komt nu heel veel materiaal achter.

31.Txf5

”Een laatste poging”, zal Nakamura misschien gedacht hebben.

31…Lxd2 32.Txg4 Lxc3 33.bxc3

33.Txh4 Pxh4 34.Tg5+ Lg7

33…De1+ 34.Lf1 Kg7 35.Tfg5 Db1

Een mooie partij van Benjamin. Ik hoop dat we nog meer van dit soort partijen van hem mogen zien in de toekomst.

0–1