Tata Steel Chess: Analyse Ronde 4 door Roeland Pruijssers

Vandaag stond een partij op het programma waar we altijd naar uit kunnen kijken: Carlsen tegen Wei Yi, de huidige wereldkampioen tegen de toekomstige, althans dat zeggen ze dan. Vorig jaar wist Carlsen hem te verslaan, kan Wei Yi er nu wel een resultaat uit halen?

Carlsen,M (2840) – Wei Yi (2706) [C24]
79th Tata Steel GpA Wijk aan Zee NED (4), 17.01.2017

Na een rustige opening ging Carlsen op zoek naar complicaties op de koningsvleugel en heeft hier het loperpaar opgegeven voor de enigszins ongemakkelijke loper op f4.

18…exd4?!

Carlsen maakt hier dankbaar gebruik van. 18…h5 was beter.

19.Nfxd4

19.cxd4 Rfe8 20.Nxf4 Qxf4 21.Qd2 Qxd2 22.Nxd2 d5 is prima voor zwart.

19…Rfe8 20.Nxf4 Qxf4 21.f3

Met de zwakke d-pion staat wit hier iets beter, ook de loper op g6 staat niet helemaal prettig.

21…Nb6 22.Qc1 Qxc1

22…Qf6?! 23.f4!

23.Raxc1 d5

Lost het probleem van de d-pion op.

24.e5!

Maar nu krijgt wit meer ruimte en dat geld ook als voordeel!

24…Nd7 25.f4 Bxc2 26.Rxc2 Nc5 27.Re3 Rad8

27…a5 kwam gezien de partij zeker in aanmerking.

28.Kf3 Ne4 29.b4!

Pakt de velden van het paard op e4 af en dreigt het positionele c4. 29.c4 Nc5.

29…g5?!

Het paard heeft velden nodig en met deze zet gebeurt dat nog niet. 29…f6 was nodig, alhoewel niet heel aantrekkelijk vanwege de gedekte vrijpion na 30.e6 Nd6 31.f5 de pion staat wel geblokkeert op het moment en daarom staat zwart nog zo slecht nog niet.

30.c4! c5?

Wei Yi gaat definitief in de fout, hij wilde nu met deze zet een vluchtveld voor het paard creëren, maar het gaat niet vanwege. 30…f6 31.cxd5 cxd5 32.exf6 gxf4 33.Kxf4 Nxf6 34.Rc7

31.Nb5!

En zwart kan niets doen tegen cxd5 en T/Kxe4.

31…gxf4

31…a6?! 32.Nc7

32.Kxf4 cxb4 33.cxd5

En opgegeven. Een mooie positionele partij van Carlsen. 33.cxd5 Nc3 was de enige zet om het paard te redden, maar met een pion achter en de actiefe witte pionnen en torens is het begrijpelijk dat Wei Yi het voor gezien hield. Hij staat volstrekt verloren. 34.Nxc3 bxc3 35.Ke4! gevolgd door Texc3.

1–0

Giri,A (2773) – Andreikin,D (2736) [C45]
79th Tata Steel GpA Wijk aan Zee NED (4), 17.01.2017

1.e4 e5 2.Nf3 Nc6 3.d4 exd4 4.Nxd4 Qf6 5.Nf3!?

Volgens mijn database pas één keer op topniveau gespeeld. Kunnen we dit plaatsen in het rijtje van de 6.a3 Najdorfs van onwaarschijnlijke weerleggingen van gevestigde openingen?

5…Bb4+ 6.c3

6.Nbd2!? werd geprobeerd in Navara,D -Krasenkow,M Montpellier France 2015.

6…Bc5 7.Be2 d6 8.0–0 Nge7

8…h6!?

9.b4 Bb6 10.Bg5 Qg6

Een op het oog vreemde zet, maar er zat een idee achter.

11.Bh4!

11.Nbd2 Bh3! was waarschijnlijk waar Anish tegen anticipeerde 12.gxh3?! h6 en zwart staat beter.

11…Qh6?!

Misschien de eerste onnauwkeurigheid van de partij. 11…a5 12.b5 Ne5

12.Nbd2 Ng6 13.Bg3 0–0 14.a4 a5 15.Nc4!

Het belangrijkste idee in de stelling, en een hele sterke! Wit wint het loperpaar en vernietigt direct de zwarte pionnenstructuur.

15…axb4 16.cxb4 Nf4

16…Nxb4 17.Nxb6 cxb6 18.Qxd6±

17.Nxb6 cxb6 18.Bb5!

Een hele sterke zet, wit behoudt voorlopig het loperpaar. Zwart moet nu een paar actieve zetten spelen om van kwaad tot erger te voorkomen.

18…Bg4

18…Nxb4? 19.Qd2!

19.Qc1 Bxf3 20.gxf3!

Het loperpaar is belangrijker dan de witte pionnenstructuur. 20.Bxf4 Qg6 21.Bg3 Bxe4 en wit staat misschien marginaal beter.

20…g5 21.Bxf4 gxf4 22.Bxc6

Wint een pion.

22…Rfc8

23.b5?!

Logisch, maar niet het beste. 23.Qb2! was sterker, waarna wit zeer actief wordt op beide vleugels na 23…bxc6 (23…Rxc6 24.Kh1) 24.Kh1 Kf8 25.Rg1 Qe6 26.a5±

23…bxc6 24.bxc6 Ra5!

Nu kan zwart juist actief worden.

25.Kh1 Rc5 26.Qb2 R8xc6 27.Rg1+ Kf8

Zwart heeft de pion terug en een verbeterde versie van de 23.Db2 variant. Er lijkt weinig meer aan de hand voor zwart.

28.a5!?

Maar Anish wil nog even verder wroeten in de stelling.

28…Qh3!

28…bxa5?! 29.Rxa5 Rxa5 30.Qb8+ Ke7 31.Qb7+ Kf8 32.Qxc6 en wit heeft weer licht het initiatief.

29.axb6 Qxf3+ 30.Rg2

30…Ra5?

Duidelijk op zoek naar remise, maar niet nauwkeurig en nu krijg wit plotseling kansen! 30…Ke7! een hele handige tussenzet 31.b7 Rg5 32.Rag1 Rxg2 33.Rxg2 Qd1+ 34.Rg1 Qf3+ 35.Rg2 was de weg naar remise; 30…Rg5? Gaat niet vanwege 31.Qh8+ Ke7 32.Ra7+ met mat in vijf.

31.b7!

31.Rxa5 Qd1+ 32.Rg1 Qf3+ is remise.

31…Rxa1+ 32.Qxa1 Rb6 33.h4!

De herhaling van zetten via d1 is nu verijdelt en zwart zit in de problemen. Wit heeft flinke dreigingen met de toren en dame.

33…Qb3!

De enige verdediging. 33…Rxb7?? 34.Qa8+

34.Kh2?!

34.Qa8+ was een stuk sterker, geweest met het idee: 34…Ke7 35.Kh2 Rxb7 36.Rg8 Met sterke dreigingen over de achtste rij.

34…Rxb7 35.Qf6

35.Qa8+ Rb8 is nu mogelijk.

35…Qb6 36.f3

Een wachtzetje en de toren op g2 vrij makend van de dekking van de f-pion.

36…Rb8??

En in tijdnood gaat Dimitri gigantisch in de fout! 36…Qc7! was beter.

37.Rd2?

Anish ziet het niet! 37.e5!! had gewonnen! 37…dxe5 38.Qg7+ Ke7 39.Qxe5+ Kf8 40.Qh8+ Ke7 41.Re2+ en zwart verliest, de koning ligt open en bloot.

37…Re8 38.Qh6+

38.Qxd6+ Qxd6 is een remise toreneindspel; 38.Rxd6? Qf2+

38…Ke7 39.e5

Een paar zetten te laat uitgevoerd, nu heeft zwart.

39…Rg8!

En ziet wit niet meer dan remise na

40.Qxd6+ Qxd6 41.exd6+

Met remise in een remise toreneindspel. Heel erg zonde voor Anish, die hiermee zijn reeks van remises positief had kunnen doorbreken.

½–½

Harikrishna en Karjakin speelden een kleurloze remise, terwijl Aronian tegen Nepomniachtchi niet door diens voorbereiding heen kon prikken en koos voor een vroege zettenherhaling. Een stuk spannender was de partij van Loek van Wely (alweer) tegen Wesley So.

Van Wely,L (2695) – So,W (2808) [A07]
79th Tata Steel GpA Wijk aan Zee NED (4), 17.01.2017

Er zijn nog weinig problemen zichtbaar en wellicht dat zwart ietsjes prettiger staat vanwege de pionnenstructuur.

14…Rfe8 15.Kg2 g6 16.Bh6 Ne4 17.Rad1 f5 18.h4 Ndf6 19.e3 a5

Na een paar zetten beginnen de witte problemen zichtbaar de worden. Met name de dubbelpionnen op de b-lijn zijn aanknopingspunten voor zwart.

20.Rh1 Ra6 21.Ra1 Rea8 22.Nxe4

22.h5!? direct had wellicht ook gekund 22…g5 23.Bxe4 Nxe4 24.Nxe4 dxe4 25.Bxg5 Rb6 26.Ra2 gevolgd door Lf4 en h6–Th5 met tegenspel op de koningsvleugel.

22…Nxe4 23.Bxe4 dxe4 24.d5!?

Zoals we hem kennen, hij gaat niet zonder slag of stoot ten onder.

24…c5?!

En direct een kleine misser van Wesley. 24…cxd5?! 25.Rhd1 was het idee van wit; 24…Rb6 was iets nauwkeuriger 25.dxc6 bxc6 26.Rhc1 Be5.

25.h5!

Hier heeft wit dan zijn tegenspel.

25…Rb6 26.hxg6 hxg6 27.Bg5!

Een mooie zet, zwart moet oppassen voor Lf6–Th8.

27…Be5

27…Kg7 28.Bh6+ Kg8 29.Bg5

28.Rad1?

Maar nu gaat Loek weer in de fout. 28.Rac1! was correct 28…Rxb3 (28…Rb5 29.Rcd1 en nu is het wel goed!) 29.Rxc5 Rxb2 (29…Kg7 30.Be7! gevold door d6) 30.Bf4 gevolgd door Tc7–Th7 met in ieder geval remise.

28…Rxb3?

Maar weer niet geprofiteerd van zwart! 28…Kg7! en nu heeft wit even geen nuttig zet.

29.d6! Rd3 30.d7 Bc7

31.b3?

Deze kans laat Wesley ditmaal niet schieten. 31.Rxd3! exd3 32.Rc1! (niet 32.Rd1? c4) 32…b6 (32…d2 33.Rd1) 33.Rc3 Bd8 34.Bxd8 Rxd8 35.Rxd3 Kf7 36.Rd6 met remise.

31…b5?

Zou je denken…, maar alweer niet! 31…Bd8! 32.Bf4 (32.Bxd8 Rxd8 wint de d7–pion en de partij) 32…b6! dreigt Ta7–xd7, dus wit moet wel 33.Rxd3 spelen maar dan na 33…exd3 34.Rd1 a4! en zwart wint 35.bxa4 c4.

32.Be7?

Wanneer valt die beslissing nou eens? Kun je nagaan hoe ingewikkeld de stelling moet zijn als deze twee toppers zoveel kansen missen. 32.Rc1! had wit ditmaal gered 32…Rd5 (32…Bb6? 33.Rh6! Kg7 34.Rch1!; 32…Rxd7 33.Rxc5 a4 34.Bf6! Met genoeg tegenspel over de h-lijn) 33.Rhd1 Rxd1 34.Rxd1 Bd8 35.Bxd8 Rxd8 36.Rd5 met remise 36…a4 37.bxa4 bxa4 38.Rxc5 Rxd7 39.Ra5.

32…c4!

Misschien nu, Wesley profiteert. 32…Kf7 33.Bxc5 Rxd1 34.Rxd1 Ke6 kwam ook zeker in aanmerking, wit kan niets doen tegen Td8–xd7.

33.bxc4 bxc4 34.Rc1 Rxd7 35.Ba3 Be5 36.Rxc4 a4

Zwart staat een gezonde pion voor maar de zwakke pionnen op de koningsvleugel geven nog geen garantie voor de winst.

37.Rc6! Rd3 38.Bc5 a3

39.Rxg6+?

De beslissende fout. 39.Bxa3 Rdxa3 40.Rxg6+ Kf7 41.Rg5 Ke6 42.Rhh5 Rf8 43.g4 en het was nog onduidelijk of zwart dit eindspel kan winnen nu de f-pion verloren gaat.

39…Kf7 40.Rg5 a2 41.Rxf5+ Ke6 42.Rxe5+

Noodzakelijk om promotie te verhinderen. Het probleem is alleen dat na

42…Kxe5 43.Bd4+ Rxd4

Erg sterk is! En wit gaf op. 43…Rxd4 44.exd4+ Kxd4 45.Ra1 Kc3 46.g4 (46.f3 e3) 46…Kb2 47.Re1 a1Q 48.Rxa1 Rxa1 49.Kg3 Kc3 en zwart is ruim op tijd bij de witte pionnen. Het zit Loek nog niet mee dit toernooi, terwijl er bij Wesley voorlopig een engeltje op de schouder meekijkt. Wesley voegt zich bij Carlsen met 3 uit 4.

0–1

Adhiban,Baskaran (2653) – Eljanov,P (2755) [E12]
79th Tata Steel GpA Wijk aan Zee NED (4), 17.01.2017

Onze koploper Eljanov stond vanaf de opening vrijwel de hele tijd iets minder vanwege zijn geïsoleerde c-pion, tot op dit moment.

 

30.Qe2?!

Na deze zet is wit het die op moet passen! Wit staat een pion voor maar die h4–pion is in deze stelling niks waard. 30.Qc2 was het makkelijkst geweest. Het verhinderd …c3 en na 30…Qe1+ 31.Kg2 is 31…f5? niet mogelijk vanwege 32.Qxc4!

30…c3! 31.bxc3 Qxa3 32.Kg2 a5

De a-pion is lastig om tegen te verdedigen.

33.Qc4

Voorlopig lijkt het nog te gaan voor wit, met name dankzij de actieve witte dame.

33…Qa4!

Terecht dus dat die wordt geruild door zwart.

34.Qxa4?!

34.Qd4!? Qxd4 (34…Qb3 35.Bd3 a4 36.Qc5 met een actieve witte dame) 35.cxd4 Ba4 komt op hetzelfde neer, alleen nu is …e5 iets minder aantrekkelijk voor zwart. Dus dit was waarschijnlijk een verbetering geweest voor wit.

34…Bxa4 35.Ba2 Bc2 36.Kf3

36.e5? verliest op slag 36…a4.

36…e5!

En nu heeft wit toch een ernstig probleem. Hoe stopt hij de a-pion? 36…a4 37.Ke3 Bb3? 38.Bxb3 axb3 39.Kd3 en wit is op tijd.

37.Ke3 a4 38.Bd5 a3

Dreigt …Lb1. 38…Bb3? 39.Bxb3 axb3 40.Kd2.

39.Ba2 Kf8 40.f3?

Te langzaam en waarschijnlijk de verliezende zet, natuurlijk weer op die vaak beslissende 40ste zet. 40.c4! was nodig 40…Ke7 41.Kd2 Bxe4 42.Kc3 Kd6 43.Kb4 f5 44.Kxa3 Kc5 45.Kb2 Kd4 46.c5 f4 47.Bb3 Bc6 48.Kc2 Kxc5 49.Kc3 en dit eindspel is waarschijnlijk remise.

40…Ke7 41.Kd2 Ba4 42.Kc1

42.c4? Kd6 43.Kc3 Kc5 is één tempo te laat voor wit en zwart wint door Ld1–xf3.

42…f5!

Zwart opent een tweede front en creëert daarmee een vrije e-pion.

43.exf5 Bc6 44.Kd2 Bxf3

De rest is een kwestie van techniek, Pavel maakt geen fouten meer.

45.c4 Kf6 46.Ke3 Bc6 47.Bb3 Kxf5 48.h3 Ke6 49.Ba2 Kd6 50.Kd3 Kc5 51.Kc3 e4 52.Bb3 Be8 53.Bd1 e3 54.Be2 Bf7 55.Kb3 Bxc4+ 56.Bxc4 a2

Zwart wint. Een mooie eindspel overwinning, daarmee blijft de Oekraïener de jongelingen So en Carlsen een half punt voor.

0–1

Rapport,R (2702) – Wojtaszek,R (2750) [B23]
79th Tata Steel GpA Wijk aan Zee NED (4), 17.01.2017

Als laatste dan nog de partij tussen Rapport en Wojtaszek. Na een lange en moeilijke partij, werd er nauwelijks afgeweken van gelijkspel en kregen beide heren misschien kleine kansen op voordeel. De laatste zetten waren:

51.f3 Nd3 52.Rxe4

En hier werd de remise overeengekomen. Enigszins abrupt, maar na diepere inzage in de stelling blijkt het geforceerd remise. 52.Rxe4 Qxd4 53.Rxd4 Nxb2 54.Bf1 Nxa4! Is het makkelijkst (54…Rc7 is te neutralizeren met 55.Rb4) 55.Rxa4 b2 56.Bd3 b1Q 57.Bxb1 Rxb1 En dit eindspel is gemakkelijk remise te houden voor zwart.

1/2 -1/2

Al met al een spannende ronde met weer de koplopers in een hoofdrol. De Nederlanders lieten kansen liggen, terwijl Eljanov de leiding behoudt achtervolgd door So en Carlsen op een half punt, waarvan de laatstgenoemde een goede indruk wekt met goed spel en zijn mooie positionele overwinning op Wei Yi.

Bij de challengers blijft Markus Ragger zijn tegenstanders van het bord raggen en staat hij nu op 4 uit 4, gevolgd door de Israëliër Ilja Smirin met 3.5 die vandaag Sopiko Guramishvili wist te verslaan. Wat betreft de Nederlanders wist Erwin l’Ami zijn eerste volle punt te bemachtigen, terwijl Jorden van Foreest er finaal afgekegeld werd en (Benjamin) Bok met gemiste kansen uiteindelijk een nul achter zijn naam kreeg. In beide groepen staan de beste Nederlanders dus op 50%, Anish en Erwin.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
.