Tata Steel Chess: Analyse Ronde 11 door Roeland Pruijssers
Het is opmerkelijk hoe pragmatisch Wesley So schaakt dit toernooi. Zoals zo vaak dit toernooi had hij vandaag een saaie maar correcte remise en was hij als eerste klaar. Hij staat een punt los van de rest. Zijn achtervolgers moeten dus zien te winnen en met zo’n deelnemersveld is dat absoluut niet makkelijk. So lijkt daarom rustig naar een eerste plaats te cruisen en is zijn keuze voor rustige remises zeer te begrijpen (en zeker als je zwart hebt). Bij tennis zou de strategie zo zijn, rustig de ballen terug slaan naar de tegenstander zonder al te veel de lijnen op te zoeken en maar eens kijken of je tegenstander het je moeilijk kan maken, als hij de bal al in weet te slaan natuurlijk. So dus weer een saaie en snelle remise. Daarentegen ging onze Nederlandse remise-koning eens volle bak vandaag tegen de enige andere die nog een 50% score heeft.
Giri,Anish (2773) – Harikrishna,Pentala (2766) [A34]
79th Tata Steel GpA Wijk aan Zee NED (11.2), 27.01.2017
12.c6!?
Zeer gewaagd, alhoewel ik er niet aan twijfel dat Anish de computerevaluatie nog wist van deze zet. 12.Bb3!? had ook gekund met ongeveer een gelijke stelling.
12…b4
12…exd5?! 13.Nxd5±
13.Qd4 Rc7 14.Na4 exd5 15.exd5
Wit heeft fantastische compensatie gekregen voor het stuk.
15…Be7
Harikrisha ziet terecht in dat hij snel moet handelen hier. Als wit zijn torens geactiveerd krijgt richting de koning is het game over.
16.Qxg7 Bf6 17.Qh6 Re7+
17…Qxd5!? 18.Qxf6 0–0 kwam ook in aanmerking.
18.Kf1 Qxd5?
Zwart moet op een gegeven moment materiaal geven voor de witte pionnen, maar nu staat wit min of meer gewonnen. 18…Be5! 19.Nxe5 (19.Kg1 Bc7) 19…Qxd5 had een paar tempi gescheeld voor zwart, alhoewel het nog steeds erg gevaarlijk is.
19.Qxf6 Rg8 20.h3?!
Ik twijfel of deze zet correct was. 20.g3! is wat mijn computer aan geeft, maar 20…Bh3+ is waar Anish bang voor was, maar dan blijkt dat na (20…Bg4 21.Kg2 is niet gevaarlijk.; 20…Qb5+? 21.Kg2 Qxa4 22.Rhe1+–) 21.Kg1 Nxc6! 22.Qxc6+ Qxc6 23.Rxc6 Rg6 24.Rc1 h6 de toren op h1 er voor een lange periode niet uit komt, zijn keuze voor 20.h3 is dus zeer begrijpelijk. Het schijnt echter dat wit op den duur een paard op f4 neer kan zetten (Pe1–g2–f4 bijvoorbeeld) en de toren op h1 kan bevrijden. Een typische computer-variant, heel moeilijk te zien voor een mens.
20…Re6!
20…Qb5+? 21.Kg1 Qxa4 22.Kh2 Qa5 23.Rhd1 is extreem gevaarlijk voor zwart.
21.Qf4 Nxc6 22.Nc5 Re7 23.g3 Rg6 24.Kg2
Wit staat een pion voor en zijn koning staat veiliger dan de zwarte. Anish heeft alle kansen hier.
24…Qd6 25.Qc4 Qf6 26.Rce1 Qxb2
Wit geeft een pion terug, maar krijgt daar groot initiatief voor terug.
27.Na4?
Mijn hoofd trok schuin toen ik deze zet zag en terecht, dit geeft alles in één klap weg. Een misrekening zo het schijnt. 27.Rxe7+ Nxe7 28.Ne4! was correct met het idee om eerste … Dc3 van zwart te verhinderen, Te1 te spelen en vol voor het mat gaan.
27…Qa3!
27…Qg7 28.Rxe7+ Nxe7 29.Re1 Re6 30.Rd1 is heel goed voor wit.
28.Nb6?
Ook niet de beste. 28.Rxe7+ Nxe7 29.Re1 en de schade blijft beperkt.
28…Bb7 29.Nd5
Was het hele idee van 27.Pa4, het punt is alleen dat zwart hier plotseling een mogelijkheid heeft!
29…Rge6?
Maar niet gezien door Harikrishna. 29…Rd6!! en het is wit die nu verloren staat. Het grote idee is 30.Nxe7 Ne5! met geweldige dreigingen richting de witte koning. 31.Qb3 Nxf3 het paard op e7 kan geen aftrekschaak doen omdat zwart dan countert met Pxe1, ook met schaak! 32.Qxa3 Nxe1+ 33.Kh2 bxa3 34.Rxe1 Re6 35.Rxe6 fxe6 36.Ng8 Kf8 37.Nf6 Ke7 38.Nxh7 Bd5 en zwart wint vanwege de a-pion.
30.Qc5 Rxe1?
En dit geeft wit weer kansen. 30…Qd3! was de beste zet 31.Rd1 (31.Nxe7?? Nd4; 31.Nf4 Qxf3+) 31…Qb5 32.Qxb5 axb5 33.Nxe7 Kxe7 met ongeveer gelijkspel, zwart wint sowieso materiaal terug.
31.Rxe1 Rxe1 32.Nxe1
32.Qd6! Ne7 (32…Re7? 33.Ne5!!) 33.Qb8+ Bc8 34.Nxe1 en wit wint materiaal, met een gewonnen stelling.
32…Qxa2 33.Nf3 Kd7 34.Kh2 Qe2 35.Nf6+ Kc7 36.Nd5+
Met remise. ½–½
Ik denk dat beide spelers niet erg tevreden zullen zijn met deze partij.
Een andere leuke partij om naar te kijken was de partij tussen Carlsen en Adhiban. ”Adhiban is los” schreef ik al in een eerder verslag en ook in deze partij laat hij zijn onbevangenheid zien. Ten eerste durfde hij het Scandinavisch tegen Carlsen te spelen en ten tweede deed hij een pionoffer voor langdurige compensatie, die in deze stelling tot uiting komt.
Carlsen,Magnus (2840) – Adhiban,Baskaran (2653) [B01]
79th Tata Steel GpA Wijk aan Zee NED (11.1), 27.01.2017
20…b5! 21.cxb5
Wit is gedwongen om de lichte velden op te geven. 21.b3? b4 22.Na4 Ne4–+ is namelijk niet zo prettig voor wit.
21…cxb5 22.a3 Rfc8 23.Qg5 b4 24.axb4 Rxb4
Adhiban heeft overduidelijk genoeg compensatie voor de pion.
25.Qd2 Bb6 26.Ne2 Rbc4 27.Qd3 e5?!
Begrijpelijk, maar niet echt nodig in deze stelling. Rustige zetten als Pg4 en Dd5 waren ook prima. 27…Ng4 28.Bf4 Qd5
28.Bg5?!
Maar Carlsen maakt ook een onnauwkeurigheid, misschien enigszins aangeslagen door het aggressieve spel van zwart. 28.dxe5! is de kritieke zet hier en na 28…Qxd3 29.Rxd3 Ng4 wint zwart de f- of e-pion terug met nog steeds goede compensatie. Nu zijn de dames echter wel van het bord en dat is gunstig voor wit.
28…Ng4! 29.Rac1 Rxc1 30.Rxc1 Re8!
Misschien dat we deze zet als een winstpoging van zwart kunnen bestempelen. 30…Rxc1+?! 31.Bxc1 exd4 en remise is de waarschijnlijke uitslag.
31.Rd1 exd4 32.Bf4 Nf6?!
32…Qd5 was beter met het idee om rustig met f6 en g5 de duimschroeven verder aan te draaien.
33.Nc1 Nd5 34.Bd2?
Geeft zwart een kans! 34.Qf3! gevolgd door Pd3 met gelijkspel.
34…Qc6?
En niet gegrepen. 34…Qg4!! met het idee 35.Re1 (35.Kg2?? Qxd1) 35…Re3! met een geweldig intiatief en wit kan haast al opgeven. Bijvoorbeeld 36.fxe3? (36.Bxe3 dxe3 37.Qxd5 exf2+ 38.Kf1 fxe1Q+ 39.Kxe1 Qxg3+ met een gewonnen eindspel voor zwart.) 36…Qxg3+ 37.Kh1 dxe3 38.Qxd5 (38.Bxe3 Qxe1+) 38…Qh3+ 39.Kg1 exd2+ En zwart wint.]
35.Ne2 Qf6 36.Rc1 Qf5
Er wordt afgewikkeld naar remise.
37.Qxf5 gxf5 38.Kf1 d3 39.Nc3 Nxc3 40.Rxc3 Bd4 41.Rb3 g6 42.f3 Be5 43.g4 fxg4 44.fxg4 Bf6 45.h5 gxh5 46.gxh5 Re5 47.h6 Kh7 48.Rxd3 Rf5+ 49.Ke2 Bxb2
Met remise. ½–½
Gemiste kansen voor Adhiban, die net zo’n binnenkomer had kunnen maken als Anish toen hij voor het eerste tegen Carlsen moest in Tata Steel.
Wei Yi (2704) – Karjakin,Sergey (2785) [C65]
79th Tata Steel GpA Wijk aan Zee NED (11.6), 27.01.2017
1.e4 e5 2.Nf3 Nc6 3.Bb5 Nf6 4.d3 Bc5 5.c3 0–0 6.Bxc6!?
Interessant moment om te slaan. Zwart wordt hier gedwongen om met de b-pion te slaan, aangezien hier de e5–pion anders verloren gaat en zwart er niet genoeg compensatie voor terugkrijgt.
6…bxc6
6…dxc6 7.Nxe5
7.Nxe5 d5
Deze variant is al lang bekend, zwart krijgt goede compensatie voor de pion.
8.d4 Bb6 9.0–0 dxe4
9…Nxe4 kwam ook zeker in aanmerking 10.Nxc6 Qf6 11.Nb4 So,W -Caruana,F Saint Louis USA 2016.
10.Bg5 c5 11.Nd2 cxd4?N
De eerste nieuwe zet en niet zo’n beste. 11…Bb7! is één keer gespeeld in Balogh,C (2601)-Naiditsch,A (2684) Aix-les-Bains 2011]
12.Nxe4 dxc3 13.Qf3!
Zwart zit in de problemen.
13…Bb7 14.Bxf6 Bxe4 15.Qxe4 Qxf6?
15…gxf6! 16.Nc6 Qd6 17.Rad1 Qe6 18.Qf3 is ook zeker geen pretje voor zwart, maar wel het minste van twee kwaden. 18…Rfe8 (18…cxb2? 19.Rfe1 b1Q 20.Rxb1 Qxa2 21.Rb4+–) 19.Qxc3±]
16.Nd7 Qg6 17.Qxg6 hxg6 18.Nxf8 cxb2 19.Rab1 Kxf8 20.Rfd1
Wit staat hier praktisch gewonnen. Er is weinig dat zwart kan doen tegen de machtige witte torens.
20…Ke7 21.Rxb2 g5 22.Rbd2 Rh8 23.g3 Rh5
Een enigszins vreemde zet. De toren doet daar niet zoveel. Ik vermoed dat Karjakin het al niet meer zag zitten hier en misschien al dacht aan opgeven.
24.Kg2 Kf6 25.h3 Rh6 26.Rd8 Ke7 27.R1d7+ Ke6 28.Rd2 Rf6
Nu Kf5 en Kg6 en de koning staat veilig.
29.Rg8!
Maar Wei Yi laat dat natuurlijk niet zomaar gebeuren.
29…Rg6?
29…Rf5 30.Rxg7 Kf6 was nodig geweest om te blijven vechten, maar de stelling is vrij hopeloos.
30.Re8+ Kf6 31.Rd7
Zwart gaf op. De f-pion valt en zwart kan er niets tegen doen. 1–0
In de partijen Wojtaszek-Aronian en Nepomniachtchi-Eljanov werd er nauwelijks van gelijkspel afgeweken maar werd er in beide partijen zelfs tot na zet 50 doorgespeeld in de hoop iets te creëren. Het mocht echter niet baten en beide partijen eindigde in moeilijke maar correcte remises.
Als laatste hebben we dan nog de partij tussen deze twee eigenzinnige kemphanen. De stelling staat op het punt van losbarsten en de vraag is wie als eerste de stelling probeert open te breken.
Rapport,Richard (2702) – Van Wely,Loek (2695) [A01]
79th Tata Steel GpA Wijk aan Zee NED (11.3), 27.01.2017
21.Ba1
21…g5?
En het is Loek die de aanval opent! Alleen niet echt op een fijne manier. Deze zet geeft wit een kans op groot voordeel. 21…Qf7 22.Kb1 Nh7 en de stelling blijft ongeveer gelijk.
22.hxg5 hxg5 23.g4?
Een verschrikkelijk interessante en chaotische modderboel wordt het nu! Rapport had alleen iets makkelijkers tot zijn beschikking. 23.Ne6! Bxe6 24.dxe6 en wat zwart hier ook doet, bijna altijd komt g4 op de volgende zet met groot initiatief. Bijvoorbeeld: 24…Qg6 blijkt het best te zijn, maar na (24…Ng6 25.g4! f4 26.Bc2; 24…d5 25.g4 dxc4 26.bxc4 Rd8 27.Qc2 en wit heeft de aanval) 25.g4 Nxg4 26.fxg4 Bxa1 27.gxf5 is het ook hier weer wit die de grootste dreigingen heeft.
23…gxf4 24.gxf5 fxe3
24…Nxf5!? 25.Nxe4 Nxe4 26.fxe4 Qxe4 27.Qh2 Ng3 kwam ook in aanmerking.
25.Qxe3 Nxf5 26.Qg5?!
26.Rxg7+! Leek me praktisch de betere keuze (wit heeft nu wel een volle toren minder dat wel) 26…Kxg7 27.Rg1+ (27.Qg5+ Kf7) 27…Kf7 28.Qg5 en zwart heeft wat problemen op te lossen. De loper op a1 is ook nu übersterk.
26…exf3! 27.Bxf6
27.Rh6 is een mooie zet, ware het niet dat zwart 27…Rb7! heeft 28.Rxf6 Rxf6 29.Bxf6 Rf7 en het witte gevaar is geweken.
27…Rxf6 28.Qxf6 Qe3+ 29.Kb1 Qxf2
En in deze stelling heeft wit niets beters dan voor de remise gaan.
30.Qd8+ Kf7 31.Qc7+ Kf6 32.Qd8+
32.Bc2 Qd4
32…Kf7
33.Rxg7+??
Een onbegrijpelijke blunder, tijdnood wellicht? 33.Qc7+ Kg8 34.Qd8+ Wit had de zettenherhaling moeten pakken.
33…Nxg7 34.Qc7+ Kg8??
Maar Loek neemt genoegen met remise, hier had hij zijn eerste punt van het toernooi kunnen pakken. 34…Bd7! 35.Qxd7+ Kg8 36.Bc2 Qg2 En de f-pion hobbelt vrolijk naar de achterlijn!
35.Bc2 Bf5
Nu neemt Rapport wel remise.
36.Qxb8+ Kf7 37.Qc7+ Kg8 38.Qd8+ Kf7 39.Qc7+ Kg8 ½–½
Een vreemd einde van een mooie chaotische partij.
De balans: Wei Yi staat als enige op een half punt van So. En het mooie is dat de twee morgen tegen elkaar mogen! So heeft wel wit en dat geeft hem een groot voordeel. Ik vermoed dat hij rustig op de remise gaat spelen, maar je weet maar nooit.
In de challengersgroep hebben we een nieuwe lijstaanvoerder: Jeffery Xiong moest tegen mede-koploper Ilja Smirin en wist hem in een mooie rechtlijnige partij te verslaan. De derde koploper voorafgaand aan deze ronde, Markus Ragger, kwam niet verder dan remise tegen Nils Grandelius en staat dus een half punt achter op Xiong. Dit tezamen met Gawain Jones die wist te winnen van Eric Hansen. De overwinning in de challengersgroep lijkt dus te gaan tussen Jeffery Xiong (8 uit 11), Markus Ragger (7.5 uit 11) en Gawain Jones (7.5 uit 11).
Wat betreft de Nederlanders staat Erwin l’Ami nog keurig net boven de 50% (6 uit 11) door een remise vandaag tegen Aryan Tari. Benjamin Bok en Jorden van Foreest moesten vandaag tegen elkaar en speelden remise. Zij staan allebei onderin het klassement met respectievelijk 4.5 uit 11 en 3.5 uit 11.
