Tata Steel 2017, 13e en laatste ronde door John van der Wiel

29 januari. De laatste ronde draagt nog heel veel spanning in zich, zowel in de Masters als in de Challengers. Zie maar: M) So 8; Wei, Carlsen, Aronian 7,5 en C) Ragger, Jones 8,5; Xiong, Smirin 8; Lu 7,5.

Wake-up call

In alle vroegte, 12 uur, begin je als koploper aan de slotronde. Met zwart, altijd lastig. En binnen 3 kwartier zie je eén van je concurrenten al ’toeslaan’.

8…g5?!

Waarschijnlijk beter 8…Le6 of …a6, maar ik ben al niet zo’n fan van de zwarte stelling.

9. Pxg5! hg5. 10. Lxg5 Kg7. 11. Df3

Ging het in de WK-match ook maar zo! Het welslagen van het offer hangt meestal af van het resterende witte paard. Vanuit d2 kan het inderdaad meedoen aan de aanval, i.c. snel op e3 of g3 (soms zelfs op e4) verschijnen. Dat ziet er dus heel voorspoedig uit voor Carlsen.

Tja, moet je als Wesley So dan hard voor de winst gaan? Alles vergokken? Even later gebeurt dit:

8.0-0-0?

Gelukkig heb je ook nog een tegenstander! De witspeler in kwestie speelt al een beroerd toernooi en wil nog eén keer iets bijzonders laten zien. Dat lukt, maar dan in suïcidale zin. 8. c3 en 8. Lxf6 zijn gezond en geven ongeveer gelijke kansen.

8…Dxa2. 9. Db5+?!

Beter 9. Lxf6, waarna 9…Da1+ zwart voordeel biedt.

9…Pbd7. 10. c6

Weer geen goede, maar 10. Lxf6 a6! is ook al groot voordeel voor zwart.

10…bc6. 11. Dxc6 Lb7!

Gemist door Nepom?

12. Dxb7 Da1+. 13. Pb1 Tb8.

En om erger te voorkomen moest wit zijn dame geven:

14. Dxb8+ Pxb8.

Het restant kostte So weinig moeite. 0-1 na 28 zetten, de eerste beslissing van de dag! En daarmee de toernooiwinst met wat extra Elo voor 9 uit 13.

Van de andere achtervolgers had Wei Yi wit en Aronian zwart. Bij laatstgenoemde stond het zo:

10…g5!?

Een interessante stellingsbenadering. Anders heeft wit steeds de optie g4-g5.

11. Ld2 g6. 12. Df3 a6?!

Als zwart consequent 12…Lg7 doet, met druk op d4 voor wanneer wit e3-e4 doorzet, hebben we een interessante strijd. Ook na 12…Le7. Nu echter…

13. Ld3 dc4. 14. Lxc4 b5. 15. Lf1! c5. 16. Lg2 Ta7. 17. 0-0

Aronian heeft zijn ontwikkeling veronachtzaamd en de stelling geopend, waar wits loperpaar niet rouwig om is. Vanaf hier is Andreikin in het voordeel.

Bij Carlsen – Karjakin spitst de strijd zich toe.

De Rus heeft een derde pion gegeven om wits initiatief wat af te zwakken en de computer zwalkt heen en weer bij de keuze voor wits volgende zet. Ook Magnus neemt er de tijd voor.

16. Ld5?!

Volgens mij de verkeerde. Na 16. Lc6! zie ik zwart nog niet onder de druk uitkomen, bijv. 16…Pxc6 17. bc6 d5. 18. ed5 Lxd5. 19. Lxf6+ Dxf6. 20. Dxd5 Dxf2+. 21. Kd1 en zwart heeft te weinig, ook na 21…Le3.

16…Pbd7. 17. Pc4 Lxd5. 18. ed5 De8!

Karjakin begint los te komen. Wit staat misschien nog iets beter, maar vanaf hier mag de partij onduidelijk genoemd worden.

Wei Yi leek in een Spaanse partij voordeel te krijgen.

18. Pxd4 Lxc4. 19. Pf5! De6. 20. De3

Zwart heeft zwakke pionnen op de damevleugel, maar moet zich ook zorgen maken over 21. Dg3

20…Pe8. 21. Dc5 Pd6!? 22. Dxb4 Lb5.

Nu had wit misschien beter bescheiden 23. Pxd6 gedaan.

23. Pg3 c5!

Toen even later een zwart paard naar d4 kwam en wits damevleugel onder druk stond, had zwart blijvende compensatie. In de fase na zet 40 bleef de jonge Chinees fanatiek remise uit de weg gaan, deed onderweg iets fout en verziekte zo voor een deel zijn mooie toernooi.

Ook met Aronian liep het slecht af.

35. Pe6 Tc8.

Hier had wit een prachtige mogelijkheid: 36. Th1! Als zwart toehapt met 36…Txc6, komt hij in een mataanval terecht via 37. Txh4+ Kg8. 38. Tah1 Gedwongen lijkt 36…g5, waarna 37. Lxb5 meer materiaal wint dan in de partij. Maar ook het gespeelde

36. Lxb5

bleek voor Andreikin uiteindelijk ruim voldoende in een eindspel met ongelijk materiaal.

Carlsen kwam in de slotfase nog in enig gevaar, maar toen Karjakin niet scherp genoeg opereerde, tekende de remise zich snel af. Aldus werd MC zelfs nog ongedeeld tweede, waarmee hij gezien zijn matige spel in dit toernooi eigenlijk dik tevreden zou moeten zijn.

Challengers

In de strijd om de promotieplaats was l’Ami – Ragger de eerste partij die een resultaat opleverde. Grünfeld-indisch met een pionoffer van zwart. Die kreeg daarvoor actieve stukken, het loperpaar en kans op een grote kaalslag. Die kwam er ook en eigenlijk was er op elk moment maar eén aannemelijke uitslag: remise.

De achtervolgers zouden niet profiteren. Smirin werd zelfs heel hard van het bord gemept door de Canadees Hansen.

Xiong speelde met wit tegen Bok aan het eind van de opening verre van overtuigend en mocht blij zijn dat hij later nog remise kon forceren. Toch een heel sterk toernooi van de jeugdwereldkampioen!

Bleef over Lu Shanglei – Jones. De Engelsman had min of meer genoeg aan remise. Hij had eerder Ragger verslagen en kon daardoor rekenen op een betere SB dan de Oostenrijker. De gevaarlijke Chinees speelde echter sterk en had voortdurend enig voordeel. Jones besloot tot een stukoffer om niet steeds te hoeven keepen. Dat leidde tot:

53. Kc4?

53. Pxf4 lijkt zwart tegemoet te komen, maar was toch de juiste: 53…Dxf4. 54. Pg2! en na 54…Dxf3+. 55. Pe3 of 54…Df6. 55. Dxf6+ Kxf6. 56. Pe3 bezorgt het geweldige paard wit goede winstkansen.

53…Pe6!

Dekt e5 en g5 en houdt wits dame buiten de deur. Daardoor is zwarts h-pion een macht van betekenis. Na een voor beiden halsbrekende slotfase kwam er een soort eeuwig-schaak remise uit de bus. Goed nieuws dus voor Gawain Jones, al is het ook denkbaar dat de organisatie beide winnaars voor de Masters uitnodigt.

Jorden van Foreest was dicht bij de winst tegen de Zweedse GM Grandelius, maar zelfs die eervolle afsluiting was hem niet gegund. Triest voor onze kampioen, 4 uit 13. Wisselvallig, ja dat kan op die leeftijd.

Ook Benjamin Bok kan met -2 niet tevreden terugblikken. Alleen Erwin l’Ami haalde met 7 pnt. een behoorlijke score.

En verder

Geen Tata toernooi dat aanleiding geeft tot nationale trots, want Giri eindigde slechts op 50%. Tegen Eljanov was er weer voordeel, maar uiteindelijk net te weinig. Voor de laagste ratings was het een mooie dag. Adhiban strafte ongefundeerd scherp openingsspel van Rapport overtuigend af en eindigde op een verbluffende 7,5 uit 13. En op de valreep wist King Loek een partij te winnen. Creatief maar vooral onvoorzichtig spel van Harikrishna leidde tot materiaalverlies, waarna Van Wely genadeloos doorpakte.

Even terugverwijzend naar mijn voorbeschouwing: alle hyperscherpe creatievelingen werden vandaag afgestraft! Toch nog een beetje feest in de familie Van Foreest: broer Lucas bracht de Toptienkamp op zijn naam en promoveert zo naar de Challengers.

Tata 79 werd het toernooi van Wesley So. Niet dat hij voortdurend superieur was (tegen Rapport had hij kunnen verliezen), maar dat gold eigenlijk voor iedereen. Na hem had wellicht Wei Yi de meeste aanspraak op de eindzege. Na winst in de London Chess Classic een nieuw groot succes voor de ex-Filippijn. Weten we al de nieuwe uitdager van Carlsen? Als de grenswachten van Trump Wesley aanzien voor een Indonesische moslim-fanaat, geen nood, dan houden wij ‘m toch.