Hoogeveen weinig hoogstaand door Jesper de Groote
Het risico van een open toernooi is dat het in de laatste ronde salonremises regent omdat iedereen in de kopgroep zijn hoge positie wil consolideren. In Hoogeveen werd de toernooiformule aangepast om de slotfase van het toernooi wat op te leuken.
Het idee was als volgt: maak twee ronden voor het eind van het toernooi de eindstand op en laat de vier hoogstgeëindigde spelers het op de laatste speeldagen onderling uitvechten. Terwijl de overige spelers voor de troostprijzen speelden, maakte Roeland Pruijssers zich er in de elitetweekampen makkelijk van af. Eerst versloeg hij clubgenoot Thomas Beerdsen in een verraderlijk toreneindspel en daarna blies hij Dmitry Kollars van het bord, waardoor hij met de hoofdprijs op zak naar huis kon fietsen. Zijn rivalen moesten veel meer partijen spelen om de onderste treden van het podium te mogen beklimmen. Zo moest Dinara Saduakassova, die de troostfinale won, in de play-offs niet minder dan twintig keer handjes schudden voor de derde plek.
Het idee om het toernooi met een play-off af te sluiten was overigens niet nieuw, jaren geleden werd iets soortgelijks al eens uitgeprobeerd in een weekendtoernooitje. Ook toen won degene die na het reguliere toernooi bovenaan stond. De vraag is dan ook of de schaaksport deze kunstgreep nodig heeft. Het probleem van kunstgrepen die bedoeld zijn om het spektakel te vergroten, is de negatieve achterliggende gedachte. Het schaakspel wordt te saai en te voorspelbaar gevonden, en het prijzengeld wordt onderling verdeeld door grootmeesterkartel. Dus moet de formule aangepast worden om het toernooi voor het publiek aantrekkelijk te houden.
Het is een niet te beantwoorden vraag of het toernooi er door de play-offs echt interessanter op is geworden. Een slotronde waarbij de ene speler moet winnen voor de toernooiwinst, terwijl de ander aan een remise genoeg heeft, had het publiek eveneens op de banken gebracht. Dan waren die artificiële tweekampen niet nodig geweest.
Het Wei-offer
Over tweekampen gesproken: die waren er ook weer in Hoogeveen. De internationaal gezien interessantste match was tussen Ivantsjoek en Wei. De match zelf was nogal teleurstellend. Ivantsjoek kwam gauw op voorsprong nadat Wei met een volkomen belachelijk offer kwam:
Ivantsjoek – Wei, Hoogeveen derde ronde
18…Txe3? 19.Kxe3 d4+ 20.Kxd4 Tja, de koning staat wat bloot, maar dat is toch geen toren waard? Wei wist ook geen passend vervolg te vinden. 20…Te5 21.Ld3 Le6 22.Dxb7 Kg7 23.Pe4 Pd5 24. Lxe5+ Pxe5 25.Tc5 en opgegeven.
Wei maakte pas in de laatste partij gelijk, waardoor het op vluggertjes aankwam. Daarin toonde Ivantsjoek zich verrassend genoeg de behendigere van de twee, zodat hij de match alsnog won.
De andere tweekamp ging tussen Jorden van Foreest en Baskaran Adhiban. Van Foreest had vorig jaar in de zesrondige tweekamp aan het kortste eind getrokken tegen Sokolov, terwijl Timman het jaar daarvoor nipt te sterk was. Dit jaar zou Adhiban, die in het begin van het jaar nog de ster was in Wijk aan Zee, het moeten ontgelden.
Aanvankelijk leek het daar nog niet op. Adhiban domineerde in de eerste partijen. In de eerste partij liet hij Van Foreest nog naar remise ontsnappen, maar in de tweede partij was het wel raak.
Van Foreest – Adhiban, Hoogeveen tweede ronde
Hier kon Van Foreest met 16.Lxh6 Dxh6 17.Dxh6 gxh6 18.Pd2 een plusje claimen. In plaats daarvan bood hij om de een of andere reden een pion aan: 16.Ph4? Dh5 17.Kh2 Pxc4 Is het al Sinterklaas? 18.g4 Dxh4 19.Lxh4 Pxd2 20.Txd2. Wits compensatie is zelfs met een microscoop niet te bespeuren. Hoewel de partij nog lang duurde, is de winst voor zwart nooit echt in gevaar geweest.
Adhiban kon echter maar kort van die voorsprong genieten, want in de derde partij maakte hij bijna de blunder van de eeuw.
Adhiban – Van Foreest, Hoogeveen derde ronde
Wit had in de opening dankzij een ingenieus stukoffer een pion gewonnen, maar wat in deze stelling vooral telt, is het zwarte loperpaar. Wit moet al enorm op zijn tellen passen, maar dat deed hij natuurlijk niet.
30.Kf2? Wit had natuurlijk eerst op e1 moeten ruilen, want nu kwam 30…Lxb4. Na 30…Txd1 heeft wit nog 31.Tg4+. 31.Txe1 Lc5+ 32.Kf1 Lxg2+ kostte gewoon een kwaliteit en de partij.
In vervolg wisten beide spelers nog eenmaal te winnen, waardoor ze een barrage mochten spelen. Van Foreest won de eerste partij, waarna Adhiban in de tweede partij de ene na de andere kans miste en nog verloor ook. Zodoende sloot Van Foreest eindelijk een Hoogeveense tweekamp winnend af, maar hoogstaand was het niet.
