Boekbespreking door Gerard Rill: The Chess Toolbox
Een aantal jaar geleden bezocht ik met mijn zoon Boas het Tata Steel schaaktoernooi. Gewapend met zijn Stap 2 boek botste hij bij de ingang tegen Vishy Anand op. Boas had geen idee wie die man was maar ik was zo alert om Anand te vragen zijn handtekening op het stappenboek van mijn zoon te zetten. Één van Anands secondanten gaf daarbij een thumbs up voor Boas’ stappen leerboek:” the best in the world!” Onze Cor van Wijgerden een schaakgoeroe in India?? Jawel mensen, Nederland heeft sinds Euwe al een lange traditie van leerboeken, die de laatste jaren een nieuwe impuls heeft gekregen. Ik vond van Perlo’s Endgame Tactics uit 2006 al een geweldig boek, maar Chess Strategy for Club Players (2009) van Herman Grooten was echt top, Willy Hendriks’ Move First, Think Later (2012) was ook een fijn boek en laten we Ivan Sokolov met “Chess Middle Game Strategies” ook niet vergeten. Kortom: Nederland heeft een terecht grote reputatie op het gebied van schaakleerboeken.
Bestaat er zoiets als de Hollandse school in het schaken? ik heb willekeurig een aantal leerboeken uit de kast getrokken (Yusupov, Suba, Beliavsky, Dvoretsky en Moskalenko) en ze vergeleken met bovenstaande werken. Wat opvalt is dat de boeken van de nederlandse auteurs bijzonder goed gestructureerd zijn. Van Wijgerden met zijn stappen voorop natuurlijk, maar “zelfs” Hendriks intuïtieve aanpak is een wonder van structuur vergeleken met bijv. “Secrets of chess intuition” van Beliavsky en Mikhalchishin. Ook is de aanpak van van Wijgerden om d.m.v. veel goed gekozen opgaves te oefenen inmiddels gemeengoed bij alle Nederlandse auteurs. Yusupov geeft daarentegen alleen maar opgaves en bar weinig uitleg, terwijl de opgaves bij Suba ontbreken en bij Moskalenko en Doretsky echt rete-moeilijk zijn. Waar de Nederlandse auteurs ook veel beter in slagen dan de concurrentie is om het leuk te maken. Moet dat dan, leuk? Nee, het moet niet, maar het werkt wel beter. Kortom: de Hollandse school is gestructureerd, bevat goede oefenstof en is leuk om te doen. Voegt Thomas Willemzes Chess Toolbox hier nog wat aan toe? Jawel! Naast al deze prachtige karakteristieken is Willemzes Toolbox ook nog eens doelgericht. The chess toolbox leert je namelijk niet alleen specifieke technieken, maar leert je bovendien om deze technieken toe te passen in een bepaald type stelling: die met de geïsoleerde damepion (d4), deze structuur dus:
Deze structuur zie je vaak terug in het damegambiet, het Nimzo-indisch, het Frans en de Caro-Kann om er maar een paar te noemen. Willemze leert je dus niet van alles een beetje, maar besteedt uitgebreid aandacht aan een beperkt aantal specifieke technieken. Hierbij leert hij je dus ook om ze toe te passen in stellingen met bovenstaande pionnenstructuur. Zo wijdt Willemze een flink hoofdstuk aan “fighting for the entrance square”. In bovenstaande pionnenstructuur betekent dat vaak offeren op e6 of f7 of alle twee. In de volgende stelling laat Willemze wat nieuwe tools zien.
Deze stelling ontstond in de partij Herrera-Rivero, Las Tunas 1996 na de 18-e zet van zwart.
- Lh6! f5
Na 19… gh6 20. Tg4 Kh8 laat Willemze 2 technieken zien om de aanval door te voeren. In de eerste komt de dame door ”een trap op te lopen” steeds dichterbij.
- 21.De3 Kh7 22.De4 Kh8 23.Df4 Kh7 24.Df6 en mat volgt snel
- 21.Dd2 Kh7 22.Tg6 fg6 23.Dd7 Kg8 24.hg6 met ook een spoedig mat.
De 2e techniek kenden we al uit de partij Carlsen-Ernst, Wijk aan zee 2004.
- ef6 Tf6
- Tg4 Th6
- Dd7 Th7
- h6
en wit won snel na 23….g5 24.De6 Kf8 25.Df6 Ke8 26.Dg6.
John Watson (één van mijn favoriete schaak auteurs) schreef een behartenswaardig voorwoord en eindigde met: “I can’t think of another book that could be more helpful to the average player who is intent upon improving his chess.” Zo is het!
The Chess Toolbox is oa verkrijgbaar bij:
De Beste Zet: http://www.debestezet.nl/catalog/product_info.php?products_id=3988