WK 2018: Analyse partij 10 door Roeland Pruijssers
Caruana gaat waarschijnlijk weer voor 1.e4.
Caruana,Fabiano (2832) – Carlsen,Magnus (2835) [B33]
WK match (10), 22.11.2018
(Door: Roeland Pruijssers)
(Redactie: Onderaan de pagina kunt u de partij ook naspelen in de pgn-viewer)
1.e4
En jawel.
1…c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 e5 6.Pdb5 d6 7.Pd5
In ronde 8 had Caruana een zeer gevaarlijk initiatief gekregen, dus waarom deze variant niet nog een keer proberen?
7…Pxd5 8.exd5 Pb8 9.a4
Zoals John al aangaf in zijn verslag van ronde 8, is 9.c4 hier de absolute hoofdvariant.
9…Le7 10.Le2 0–0 11.0–0 Pd7 12.b4!?N
Eenzelfde zet als 12.Ld2 met de bedoeling om a5 te spelen. Volgens mijn database een nieuwe zet.
12.Ld2 f5 (12…a6!? 13.Pa3 a5 Is gespeeld in de partij Oparin,G (2602)-Gelfand,B (2697) Moscow RUS 2017. Misschien dat Carlsen daar het idee van de partij vandaan heeft.) 13.a5 a6 14.Pa3 e4 15.Pc4 Pe5 16.Pb6 Tb8 17.f4 exf3 18.Lxf3 was partij 8 waarin wit een geweldig initiatief kreeg na Carlsen’s twijfelachtige 18…g5?!; 12.a5?! is nu niet handig, want dan zou na 12…a6 het paard naar c3 moeten. 13.Pa3? Dxa5.
12…a6 13.Pa3 a5!
Een bekend idee in openingen als het Konings-Indisch en de Najdorf. Zwart krijgt een actieve toren en stopt ook (tijdelijk) de opmars van de witte pionnen op de damevleugel. Als we de voortzetting van de partij in ronde 8 volgen: 13…f5 14.a5 e4 15.Pc4 Pe5 16.Pb6 Tb8 17.f4 exf3 18.Lxf3 is Caruana’s punt misschien dat 12.b4 nuttiger is geweest dan de zet 12.Ld2.
14.bxa5
14.b5? is positioneel een blunder. Wit kan dan niet verder komen op de damevleugel.
14…Txa5 15.Pc4 Ta8 16.Le3
16.a5? b5 en wit verliest de a-pion
16…f5
16…b6?! kwam in aanmerking om a5 van wit tegen te houden, maar na: 17.Tb1 Txa4 (17…Ta6) 18.Pxb6 staat de toren op a4 staat niet optimaal 18…Pxb6?? verliest bijvoorbeeld al materiaal na 19.Lxb6 De8 20.Lb5!+–
17.a5 f4 18.Lb6 De8
Carlsen had hier in totaal 15 minuten nagedacht, terwijl Caruana hier pas begon na te denken. Wit domineert op de damevleugel, maar daar staat tegenover dat zwart alle ruimte heeft voor een offensief op de koningsvleugel. Een tweesnijdige stelling, dat belooft wat! 18…Pxb6? 19.Pxb6 Tb8 20.Lg4! en het is goed paard versus slechte loper.
19.Ta3!?
Een logische zet. De toren verdedigt mee op de koningsvleugel. 19.Te1 kwam ook sterk in aanmerking, om te spelen voor het veld e4 19…Dg6 20.Ld3.
19…Dg6 20.Lc7
Stopt een eventuele …Pf6.
20…e4
Dreigt …f3, dus speelt wit:
21.Kh1
21.f3? e3 en zwart heeft een troef op lange termijn met de gedekte vrijpion op e3.
21…b5!
Carlsen gaat ervoor! Zwart probeert door te breken op de koningsvleugel met …f3, maar met de toren op a3 is dat op dit moment nog teveel gevraagd. Carlsen ‘vraagt’ Caruana in feite of hij de toren op a3 af wil ruilen in ruil voor een pion.
22.Pb6
En Caruana gaat er terecht niet op in. 22.axb6? Txa3 23.Pxa3 f3! 24.gxf3 Pe5! met een geweldig initiatief voor zwart.
22…Pxb6 23.Lxb6 Dg5!?
Een eigenaardige zet. Ik neem aan dat zwart van plan is om Tf6–h6 te spelen en mat te zetten. Maar werkt dat wel? Even 23…Ld7 om b5 te dekken kwam meer in aanmerking.
24.g3
Caruana denkt van wel en speelt op veilig. 24.Lxb5 is de grote test hier en (natuurlijk…) geeft de computer aan dat het ‘gewoon’ gelijkspel is. 24…Tf6 en nu heeft wit een aantal ideeën om te spelen tegen het zwarte plan 25.Te1 met het idee Lf1 (25.f3 Lijkt me makkelijker te berekenen, maar het idee om een pion op e3 toe te laten is niet heel aantrekkelijk. 25…e3 26.De2 Dh4! heel nauwkeurig (26…Dh5?! 27.g4! fxg3 28.Txe3±) 27.g3 is het witte idee, omdat de ketting van f4 en e3 los te weken. (27.Ta4 Dh5 28.g4 fxg3) 27…fxg3 28.Txe3 Th6 29.Txe7 g2+! is het idee, waarna zwart de kwaliteit wint met een tweesnijdige stelling.) 25…Tg6 26.Lf1 Lf5 27.a6 heel complex, maar blijkbaar dus remise. 27…Th6! (27…f3? niet nauwkeurig 28.g3 Dh5 29.Le3! verhindert …Th6 en daarmee wint wit wat tijd. 29…Lh3 30.Ta4! (30.a7? leidt tot remise na: 30…Lxf1 31.Txf1 Lg5 32.Db1 (32.Lxg5? Txg5! 33.Db1 h6!! 34.Db8+ Kh7 35.Dxa8 Dh3 36.Tg1 Th5 met mat) 32…Th6 33.Db8+ Kf7= 34.Dc7+! (34.Db7+?? Kg6 met mat) 34…Kg8 (34…Kg6?? 35.Dxd6+) 35.Db8+ met herhaling van zetten.) 30…Lxf1 31.Txf1 Lg5 (31…Dh3 32.Tg1) 32.Lxg5 Txg5 33.Txe4 en wit kan alle dreigingen pareren met een gezonde pion meer. Bijvoorbeeld: 33…Dh3 (33…Txd5 34.Db1!±) 34.Tg1 Th5 35.Th4 Txh4 36.gxh4 Txa6 37.Dd4±) 28.a7 (28.Ld4!? Dh4 29.h3 f3! 30.Db1 Lxh3! 31.gxh3 Dg4 32.Kh2 Df4+) 28…Lf6! 29.Tb3 f3 30.Ld4 (30.g3?? Dh5; 30.Le3 Txh2+ 31.Kxh2 Dh4+ 32.Kg1 Le5 33.g3 Lxg3 34.fxg3 Dxg3+ 35.Kh1 Dh4+ met herhaling van zetten.) 30…Dh4 31.h3 Lxh3 32.gxh3 Dg4 33.Tb8+ Kf7 34.Kh2 Df4+ 35.Kh1 Dg4 en weer met herhaling van zetten. Beiden kleuren hebben onderweg nog veel meer mogelijkheden en ik denk dat Carlsen 23…Dg5 voor het grootste gedeelte op intuïtie heeft beoordeeld als een interessant winstpoging en dat Caruana het ook voornamelijk intuïtief te gevaarlijk vond om hierop in te gaan. Maar om de vraag van eerder te beantwoorden: Ja, 23…Dg5 werkt!
24…b4
Even een tussenzet. 24…Lh3 25.Tg1 f3 26.Lxb5 en het is niet duidelijk hoe zwart erdoor heen komt. Al zegt de computer dat na 26…Ld8 de stelling gelijk is. (26…Dh5 27.Dd4!; 26…Lg2+? 27.Txg2 fxg2+ 28.Kxg2 en wit heeft alles onder controle) 27.Tb3 Tf6 heel onduidelijk.; 24…Lf6!?
25.Tb3
25.gxf4!? Dxf4 26.Tg3 was nu wel een extra optie geweest voor wit.
25…Lh3 26.Tg1 f3
Het voordeel van 24…b4 is nu duidelijk. De loper op e2 kan de pion er nu niet afslaan met Lxb5.
27.Lf1 Lxf1
27…Dh5? heeft weinig zin 28.Lxh3 Dxh3 29.Txb4! en zwart kan geen mat zetten. 29…Tf5 (29…Tf6 30.Le3) 30.Df1.
28.Dxf1 Dxd5 29.Txb4
Wit heeft een sterke a5–Lb6 combo, terwijl zwart in potentie een sterk centrum heeft met nog steeds wat dreigingen op de witte koning. Ik zou zeggen dat de stelling ongeveer in balans is, al kunnen beiden nog de ergens mist in gaan.
29…De6 30.Tb5
30.a6? is wat te gehaast nog, zwart wint de a-pion met 30…d5 31.Tb1 Tfb8 32.Ld4 Txb1 33.Dxb1 Txa6
30…Ld8
De a5–Lb6 combo wordt geneutraliseerd.
31.De1 Lxb6 32.axb6 Tab8 33.De3
Optisch staat wit prettig met een mooie blokkade van de centrumpionnen en dus probeert zwart die blokkade aan te tasten:
33…Dc4 34.Tb2
Even de c-pion dekken. 34.Tgb1 Dxc2 (34…Tb7?! 35.T5b4) 35.b7 was misschien makkelijker geweest. De stukken over de b-lijn zorgen ervoor dat zwart niet veel kan.
34…Tb7
Eerst even de b-pion blokkeren.
35.Td1
Misschien niet helemaal nauwkeurig omdat zwart nu de optie heeft van: (35.Ta1!?)
35…De2 36.Te1
36.Dxe2 fxe2 37.Te1 Txf2 is het idee met pionwinst.
36…Dxe3 37.Txe3 d5
En nu staat wit toch enigszins onder druk. Als zwart de koning naar …e5 kan krijgen en d4–e3 kan spelen is het gedaan voor wit. Wit moet nauwkeurig zijn hier.
38.h4!
Maar Caruana speelt nauwkeurig! 38.Ta3? werkt helaas niet: 38…Tf6! 39.Ta8+ (39.Ta6?? e3) 39…Kf7 40.Ta7 Txa7 41.bxa7 Ta6 42.Tb7+ Ke6 (42…Kg8?? 43.Tb8+ Kf7 44.a8D) 43.h4 (43.Tb6+? Txb6 44.a8D Tb1#) 43…Ta1+ 44.Kh2 d4–+ en de zwarte pionnen lopen door.; 38.Teb3?! g5! zorgt ervoor dat de witte koning niet via g3 naar het centrum kan!
38…Tc8
38…Tf6 39.c4 Tbxb6 40.Txb6 Txb6 41.cxd5 en remise is zeer waarschijnlijk.
39.Ta3
Nu wel!
39…Kf7
39…Tc6?? 40.Ta8+ Kf7 41.Ta7 Txa7 42.bxa7 Ta6 43.Tb7+ Ke6 44.Tb6+ Txb6 45.a8D en er is geen mat meer op de onderste rij, in tegenstelling tot 38.Ta3; 39…h5 Een poging om de witte koning in te boxen. Helaas werkt het niet: 40.Kh2 Kf7 41.Kh3 Ke6 42.g4 en de koning komt er alsnog uit.
40.Kh2!
Goed genoeg. 40.Kg1? is de verkeerde kant op. Bijvoorbeeld: 40…Ke6 41.Kf1 Tc6 42.Tab3 Kf5! 43.Ke1 Kg4 44.Kf1 (44.Tb4 Kh3 45.T4b3 Kg2 en zwart moet dit kunnen winnen.) 44…Kh3 45.Kg1 d4 en zwart staat gewonnen vanwege dreigingen op de achterste rij.; 40.Ta7 Tcb8 41.c4 was het makkelijks waarschijnlijk 41…dxc4 (41…d4? 42.c5) 42.Tb4 wit wint de pion terug met remise.
40…Ke6 41.g4 Tc6 42.Ta6!
Hier staat de toren actiever dan op b3
42…Ke5 43.Kg3 h6 44.h5 Kd4?!
Na Caruana’s nauwkeurige laatste paar zetten denk ik dat dit een stil remise-aanbod was. Zwart kan niet verder komen. Maar deze zet geeft Caruana de kans om Carlsen toch nog even te testen. 44…g5! 45.hxg6 Txg6 46.Tb5 h5 47.Taa5 Txg4+ 48.Kh3 Kf6 49.Txd5 Txb6 50.Txh5 was de makkelijkste weg naar remise. Alle zetten waren min of meer geforceerd.; 44…d4? dreigt niets en geeft wit de kans om te counteren: 45.Tb5+ Ke6 46.Taa5!
45.Tb5!
Nu moet zwart toch even oppassen. 45.Ta4+ Ke5 46.Ta6= was waarschijnlijk Carlen’s idee van zetten herhalen.
45…Td6
Maar het blijkt mee te vallen. 45…Txc2? was de val 46.Taa5! en de koning op d4 staat plotseling helemaal verkeerd. 46…Tc6 47.Txd5+ Kc3 48.Te5 Tcxb6 49.Txe4 met goede winstkansen voor wit.
46.Ta4+ Ke5 47.Tab4 Ke6 48.c4
De e-pion wordt zodadelijk zwak.
48…dxc4 49.Txc4 Tdxb6 50.Txe4+ Kf7 51.Tf5+ Tf6 52.Txf6+
52.Ta5 g6
52…Kxf6 53.Kxf3
Maar met drie pionnen tegen twee op één vleugel zijn er geen winstkansen meer.
53…Kf7 54.Kg3
En Caruana vindt het wel welletjes.
Een hoogstaande partij waarin Carlsen druk zette in het toreneindspel. Maar door Caruana’s nauwkeurige spel heeft zwart uiteindelijk geen echte kans gehad op groot voordeel. Een mooi teken is dat Carlsen met de zet 23…Dg5 in feite zegt niet bang te zijn om zijn bruggen te verbranden en vol op de winst te spelen. Met zo’n mindset zou de elfde ronde weleens kritiek kunnen zijn wanneer hij voor de laatste keer achter de witte stukken zit in het klassieke gedeelte van de match. De stand is 5–5 en nog maar twee partijen te gaan voordat ze genoodzaakt zijn aan tiebreaks te beginnen!
½–½
PGN Viewer:
