WK 2018: Analyse partij 12 door Roeland Pruijssers
De laatste klassieke partij voordat er met versneld tempo gespeeld wordt. Zoals verteld heeft Caruana daarin verreweg de mindere papieren, dus zal hij waarschijnlijk zijn best gaan doen om de match in deze partij te beslissen.
Caruana,Fabiano (2832) – Carlsen,Magnus (2835) [B33]
WK match (12), 26.11.2018
Door: Roeland Pruijssers
(Redactie: Onderaan de pagina kunt u de partij ook naspelen in de pgn-viewer)
1.e4 c5
In alle partijen heeft Carlsen met het Siciliaans geantwoord.
2.Pf3 Pc6 3.d4
Weer het open Siciliaans.
3…cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 e5 6.Pdb5 d6 7.Pd5 Pxd5
7…Pxe4 8.Pbc7+ Kd7 9.Dg4+ f5 10.Dxf5# is een bekende openingsval.
8.exd5 Pe7!?
Carlsen is de eerste die afwijkt van de eerdere partijen Bij mijn weten werd deze zet als duidelijk minder beoordeeld dan 8…Pb8, maar blijkbaar heeft Carlsen wat ideeën hier. 8…Pb8 9.a4 Le7 10.Le2 0–0 11.0–0 Pd7 12.b4 Partij 10 (12.Ld2 Partij 8).
9.c4 Pg6
Het paard staat hier niet heel prettig en daarom werd 8. ..Pb8 gespeeld waar het een mooi veld heeft op d7. 9…a6?! 10.Da4 Ld7 11.Pxd6# Is ook een bekende openingsval hier.; 9…Pf5 was een alternatief.
10.Da4
De zwarte stukken komen hierdoor nog wat ongemakkelijker te staan. 10.Ld3 had ook gekund.
10…Ld7 11.Db4 Lf5
Blokkeert een potentiële … f5.
12.h4 h5
12…a6 13.h5! Pf4 14.Pc3 Le7 15.Le3 Pd3+ 16.Lxd3 Lxd3 17.h6 met het initiatief voor wit. Kramnik,V (2779)-Roganovic,M (2527) Batumi GEO 2018.
13.Da4
De eerste nieuwe zet volgens mijn database, al is het in dit geval maar een herhaling van zetten. 13.Lg5!? Om …f6 uit te lokken is eerder gespeeld in een computerpartij: Houdini 6.03–Stockfish 260318 Chessdom.com INT 2018 13…Db8.
13…Ld7 14.Db4 Lf5 15.Le3 a6 16.Pc3 Dc7
Beide spelers zijn nu out of book en de vraag is hoe ze hun stukken neer gaan zetten. Mijn eerste idee voor wit is om te proberen druk te houden op de pion op h5 om zo de korte rokade van zwart te verhinderen en eventueel zelf kort te rokeren. De computer beoordeelt de stelling als iets beter voor wit, maar Caruana heeft ondertussen wat tijd verloren.
17.g3
17.Le2!? Le7 18.g3
17…Le7 18.f3
Als zwart kort rokeert kan wit met g4 proberen een koningsaanval te creëren.
18…Pf8!
En daar is Carlsen weer met zo’n paard-manoeuvre. Dat doet me denken aan de eerste ronde waarin Carlsen ook eerst zijn paard omspeelde alvorens zijn ontwikkeling met een rokade af te maken.
19.Pe4 Pd7
Maar nu is ook te zien waarom 8…Pb8 meer gespeeld wordt. Zwart heeft drie zetten verloren om het paard naar d7 te krijgen.
20.Ld3 0–0
De computer zegt dat wit iets beter staat hier, maar ik zou persoonlijk liever zwart hebben met name vanwege de veilige zwarte koning en mogelijkheden om de stelling open te breken met …f5 of …b5.
21.Th2?!
Altijd mooi om zulke zetten te zien, maar de witte koning moet nu wel naar de damevleugel en ik weet niet of dat zo verstandig is. 21.Pf6+?! is niet zo handig. 21…Pxf6 (21…Lxf6!? 22.Lxf5 g6 23.Le4 Lg7„) 22.Lxf5 b5! is heel gevaarlijk voor wit nu het paard de pion op d5 aanvalt.; 21.0–0! Leek mij het best. Bijvoorbeeld: 21…Lg6 22.Dd2 f5 23.Pg5 Lxg5 24.Lxg5 en geen enkel probleem voor wit.
21…Tac8
21…Lg6 direct kwam ook in aanmerking
22.0–0–0
Maar Caruana was ook gewoon van plan de koning naar de damevleugel te brengen. Toegegeven, als de koning op a1 komt, staat die heel veilig.
22…Lg6 23.Tc2
Dekt de pion op c4 nog maar eens. 23.Kb1 f5 24.Pg5 Lxg5 25.hxg5 e4! En het is niet duidelijk of wit genoeg tijd heeft de toren naar c2 te brengen.
23…f5
24.Pf2?!
Een vreemde zet en ik ben benieuwd wat hier Caruana’s redenering was. Het paard staat duidelijk actiever op g5, dus wat kan hem bewogen hebben om het paard zo passief neer te zetten? 24.Pg5 dus waarom deed Caruana deze zet niet? 24…Lxg5 25.hxg5 (25.Lxg5? Pc5 is extreem gevaarlijk voor wit.) 25…e4 is waarschijnlijk waar Caruana bang voor was, maar wat na 26.fxe4.
a) Le2? exf3 27.Lxf3 f4;
b) Lf1! is wat mijn computer aangeeft en het is typisch zo’n zet die alleen een computer weet te vinden. 26…f4 (26…exf3 27.Lf4 Pc5 En wit wint de pion terug (27…Pe5 28.c5„) 28.Da3) 27.Lxf4 Pc5! 28.fxe4 Lxe4 en hier moet wit de kwaliteit geven met 29.Dd2! (29.Tcd2? a5 30.Dc3 b5 met een heel gevaarlijk initiatief voor zwart) 29…Lxc2 30.Dxc2 met goede compensatie voor de kwaliteit. Maar bedenk dit allemaal maar eens achter het bord. Ik zou al snel de conclusie hebben getrokken dat hier een winst in zou kunnen zitten voor zwart en dus ook maar voor 24.Pf2 hebben geopteerd, als je al 26.Lf1 zou overwegen natuurlijk…;
26…fxe4 27.Le2 a5 (of 27…Pc5!? met het idee: 28.Lxc5 (28.Da3 Pd3+) 28…dxc5 29.Db3 e3µ) 28.De1 Pe5 heeft wit geen tegenspel en heeft zwart met …b5 op de volgende zet een duidelijk initiatief.
24…Pc5
Tijd om de balans op te maken! Wie staat er beter en waarom? Het antwoord is duidelijk: zwart. Hij heeft een veilige koning, de betere stukken en als enige de mogelijkheid tot breekzetten met bijvoorbeeld .. .b5 en …f4. Met de manoeuvre Th2–Tc2 en 0–0–0 heeft Caruana het zich heel moeilijk gemaakt. Ik zei dat de koning erg veilig zou staan op a1, maar het punt is dat wit daar de tijd niet voor heeft!
25.f4?!
En dit geeft zwart een hele grote kans! 25.Lxc5 was het alternatief maar dat is ook zeker niet aantrekkelijk voor wit. 25…Dxc5 (25…dxc5!?) 26.Dxc5 Txc5 met een duidelijk beter eindspel voor zwart en zo’n type stelling dat Carlsen tot in de late uurtjes kan blijven pushen.; 25.Kb1?! Pxd3 26.Pxd3 f4]
25…a5?!
Maar weer niet gegrepen door Carlsen. Het is een beetje het beeld van de match… Beide spelers missen kansen op groot voordeel.
25…exf4! was de juiste zet! 26.Lxf4 (26.gxf4 Lxh4 wint een pion voor zwart en met een open e-lijn heeft hij ook nog eens het initiatief. 27.Tg1?? Lxf2 28.Lxf2 Pxd3+) 26…b5! 27.Le2 (natuurlijk niet 27.cxb5?? Pxd3+ 28.Pxd3 Dxc2# met mat) 27…a5 28.De1 b4 Met een heel gevaarlijk initiatief voor zwart.
26.Dd2 e4
Gooit alles dicht. Ook wel wat voor te zeggen, aangezien wit nu nul tegenspel kan krijgen op de damevleugel, maar dan moet zwart wel een andere mogelijkheid hebben om door te breken.
27.Le2 Le8
Even het slechtste stuk verbeteren nog.
28.Kb1 Lf6 29.Te1
Met het idee Pd1–Pc3 wellicht.
29…a4 30.Db4
30.Pd1!?
30…g6 31.Td1
Caruana ziet het niet meer en ik vind het ook lastig om iets voor te stellen voor wit. 31.Ph3 Ld7 32.Pg5 is misschien een idee, maar het paard staat enigszins lucht te vangen op g5.
31…Ta8
En dan kan het zomaar voorbij zijn, net op een moment dat gedacht kan worden dat er eindelijk een beslissing gaat vallen. Carlsen heeft remise aangeboden en dat werd natuurlijk aangenomen door Caruana. Enigszins begrijpelijk, aangezien het niet duidelijk is hoe zwart erdoor heen komt. Carlsen kiest voor de praktische keuze om energie te sparen en tijd te nemen om zich voor te bereiden op de tiebreaks. Desalniettemin is het toch teleurstellend en al helemaal met het oog op het verschil in tijd: Caruana had nog 8 minuten voor de tijdscontrole op de veertigste zet en Carlsen 38 minuten. In een stelling als deze mag je toch verwachten dat Carlsen het in ieder geval tot dan gaat proberen. Een idee zou bijvoorbeeld zijn om zijn dame naar de h8–a1 lijn te manoeuvreren en de breekzet …b5 voor te bereiden. Het laat zien dat Carlsen erg veel respect heeft voor zijn tegenstander of anders dat hij niet heel zeker is van zichzelf op het moment. Maar goed, we gaan naar tiebreaks! Dat betekent dat er ergens een resultaat moet vallen en met deze beslissing van Carlsen kunnen we verwachten dat hij er vol voor gaat in de rapid-partijen!
½–½
PGN Viewer:
