Kandidatentoernooi 2021: Verslag ronde 13 door John van der Wiel

(Door John van der Wiel)

Decision time

 Aiai, die 1^e ronde! Had Giri braaf remise gespeeld tegen Nepom, dan was hij nu aan de leiding gegaan en hoefde misschien niets bijzonders meer te doen. Zelfs gelijk eindigen was dan niet fataal. Nu wel, want de onderlinge score is de eerste beslissingsfactor.

Dat is dus niet zomaar een halfje verschil gebleken: Anish moet over de laatste twee dagen een vol punt meer scoren dan Nepomniachtchi!

 

Denk aan Karjakin

Maar wat speelt Giri fantastisch. Ding Liren van het bord meppen is opzienbarend en met zwart winnen van Caruana, die altijd moeilijk voor Anish is geweest, wellicht nog meer.

Het kan nu echt een zenuwenkwestie worden. Voor Nepom is wit tegen MVL en dan zwart vs. Ding op papier een tricky programma. Helaas zijn beide opponenten niet in supervorm. Giri krijgt de twee andere Russen nog. Alekseenko (ronde 14) loopt er al behoorlijk ingedeukt bij en Grischuk, ja, met hem weet je het maar nooit!

Maar beiden spelen nu vrij slecht en bedenk onder wat voor spanning zij komen te staan: wanneer Nepom in eigen land de overwinning verspeelt, mede door geknoei van hen, dan worden ze buurman van Navalny!

Ook Anish zal last hebben van de spanning, we’re only human after all, maar hij speelt op vleugeltjes.

Karjakin zei het al in de persconferentie voor de hervatting: “De mentaal sterkste zal zegevieren.”

Vandaag (maandag) dus Nepom – MVL, Grischuk – Giri en, sorry guys, nog 2 partijen.

 

Op winst jagen?

Vermoeden we een toernooi-strategische spagaat voor Nepom? Met een gevaarlijke zwartpartij (Ding) in de slotronde, moet hij proberen te winnen van MVL? En met hoeveel risico? Mocht de Fransman winnen en zo gedeeld 1^e worden, dan is de onderlinge score opeens fataal voor Nepom! Nee, als ik hem was, zou ik er maar op vertrouwen dat Grischuk zijn werk doet, zodat op de laatste dag een half punt volstaat. Voorlopig niet gokken dus.  Bovendien, potentieel slecht nieuws voor Giri, heeft MVL ook nog een kansje en wellicht is hij degene die gaat forceren. Met zwart.

Nepomniachtchi,Ian (2789) – Vachier-Lagrave,Maxime (2758) [A50]
FIDE Candidates Tournament, 26.04.2021

1.Pf3

Solide, we hebben ons antwoord. Geen Najdorf, geen echte Grünfeld.

1…Pf6 2.c4 b6 3.g3 Lb7 4.Lg2 g6

En zwart speelt het ietwat ongebruikelijk en provocerend. 4…c5 is veel normaler maar ook remiseachtiger.

5.d4 Lg7 6.d5!

Laat zich lokken, zou je kunnen zeggen, maar Lb7 vraagt erom, buitengesloten te worden en de tekstzet is wel juist en pricipieel.

6…Pa6

MVL’s spel wil ik niet aanbevelen. ‘Om wits centrum heen spelen’ lijkt me moeilijk te volbrengen. Interessant was o.a. 6…b5!? met spannende opties als 7. Db3 Dc8 en 7. cb5 Pxd5 (of 7…Lxd5 8. Pc3) 8. 0–0 dan wel Ph4.

7.Pc3 Pc5 8.0–0 0–0 9.Dc2 a5

9…c6 komt in aanmerking.

10.Td1 Pe8 11.Lf4 Pd6

Stockfish vindt dit niet zo goed wegens 12. Lxd6 . Ik denk dat hij weinig menselijke medestanders zou vinden. Waarom Lg7 zo machtig laten worden?]

12.b3 Te8 13.Le5

Ook Nepom vindt Lg7 zijn grootste vijand. Logisch spel dus.

13…e6

Zwarts strategie krijgt eveneens contouren: wat druk op de e-lijn (veld e4), misschien ooit een dame op f6. Wel kan het leven zwaar worden, als wit met a3 en b4 het paard van c5 verdrijft. Op 14…f6 was langzamerhand 15. Lxd6 een goed idee geweest.

14.Lxg7 Kxg7 15.Tab1

Vreesde wit 15…a4 ingeval van 15. a3 ? Zou ten onrechte zijn, denk ik: 16. b4 (16. Pxa4 kan) Pb3 17. Ta2 Pxc4 18. Pxa4 (18. de6!?) en de complicaties zijn gunstig voor wit. Maar zwart kan ‘gewoon’ 15…ed5 antwoorden, wat hij m.i. na de tekstzet ook hoorde te doen.

15…e5?

Ziet af van activiteit over de e-lijn en dat lijkt me niet juist.

16.Pd2

Interessant is 16. e4, om zwart zo min mogelijk ruimte te gunnen. De grote vraag is dan, of die zich 16…f5 kan permitteren.

16…f5 17.a3

Op e5–e4 hoeft wit niet enorm te letten.

17…Df6 18.b4 axb4 19.axb4 Pa6

Met Lb7 en Pa6 kan zwart eigenlijk niet gezond staan. Maar misschien valt het nog mee.

20.e4

Van de andere favorieten van de engine is 20. e3 wat sloom, maar 20. c5!? bc5 21. bc5 Pxc5 22. Pb5 Pxb5 23. Dxc5 zeer de moeite waard en kansrijk voor wit.

20…f4 21.Pe2?!

Nepom blijft het overzichtelijk spelen, terwijl 21. Pa4(!) sterk is. Voordeel van de tekstzet is wel, dat zwart weinig keus heeft met het oog op c4–c5.

21…fxg3

Choices, choices. ‘Mooier’ is 22. hg3

22.fxg3 c5 23.bxc5

Na 23. dc6 e.p. dc6 staat zwart vrijwel gelijk.

23…Pxc5?!

MVL zoekt actief spel, maar objectief gezien brengt 23…bc5 met 24…Pb4 hem veel dichter bij gelijke kansen. Kan het gokken goed blijven gaan?

24.Txb6 Dd8 25.Tdb1

25. Txd6 Dc7

25…Dc7 26.Pc3 Tf8 27.T6b2 La6 28.Pd1

Weer niet erg actief, anderzijds heeft zwart heel weinig te melden. Na 28…Da7 29. Kh1 is er geen echt vervolg. Wits dame wil soms iets op de lange diagonaal doen.

28…Tab8

Niet waar het MVL om begonnen was, maar wel een verstandige zet. Wit pakt nu zijn kans om nog meer muziek eruit te halen.

29.Txb8 Txb8 30.Txb8 Dxb8 31.Db2 Dxb2

Slecht is 31…De8 32. Db6

32.Pxb2 Pc8 33.Kf2 Pb6 34.Lf1 d6

Met matige witte pionnen en stukken lijkt dit erg op vrijwel genoeg compensatie en remise. Onder andere omstandigheden had wit wellicht nog iets willen proberen, bijv. het zoeken naar een route voor zijn koning richting damevleugel. Maar dat is niet gratis en gezien de situatie elders in de speelzaal vond Nepom het wel best.

35.Ke3 Kf6 36.Le2 Ke7 37.Pb1 Lc8 38.Pc3 Ld7 39.Ld1 Le8 40.Lc2 Ld7 41.Ld1 Le8 42.Lc2

½–½

 

De meeste dromen zijn…

Vandaag moest de heroïsche eindsprint van Giri een vervolg krijgen.

Grischuk,Alexander (2777) – Giri,Anish (2776) [E16]
FIDE Candidates Tournament, 26.04.2021

1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 b6 4.g3

The rock solid move. Orders uit het Kremlin.

4…Lb7 5.Lg2 Lb4+ 6.Ld2 c5

Van dit soort Bogo-indisch weet en begrijp ik opvallend weinig. Misschien een manier om Grischuk aan het denken te krijgen?

7.Lxb4 cxb4 8.0–0 0–0 9.Pbd2 d6 10.Db3 a5 11.a3 Pa6 12.Tfd1 De7

12…Tb8 zou handiger kunnen zijn, met de optie 13. Pe1 Lxg2 en 14…b5 (al zou dat vervlakkend kunnen werken).

13.Pe1 Lxg2 14.Kxg2

14…h5?!

Wel een zet van iemand die goed in zijn vel zit, maar je kunt ook te zonnig tegen dingen aankijken. Beter was 14…Tab8 of 14…Tac8 (en later De7–b7+) om de damevleugel- en centrumproblematiek te tackelen.

15.Pc2!

Dit kwam vlot, niet onder de indruk. Grischuk speelde voor zijn doen redelijk snel, bah!

15…bxa3 16.bxa3 Tab8 17.e4 e5 18.Dd3 Pc7 19.Tab1 Pe6 20.Tb5

Zwart heeft net iets meer last van zijn zwakke plekken. Ook vervelend is, dat veld c6 niet beschermd is na 20…ed4 21. Pxd4.

20…Tfe8 21.h4

Niet echt een goede zet, maar:

21…g6?!

Hier was 21…ed4 de juiste zet, al is het erg remiseachtig in de hoofdvariant 22. f3 Pd7 23. Pxd4 Pc5 24. De3 Pxd4 25. Dxd4 f5 26. Tdb1 . Ook simpeler 22. Pxd4 biedt zwart geen kansen. Maar door het vermijden van concrete varianten ziet zwart zijn stelling geleidelijk verslechteren.

22.f3 Pd7 23.Pf1 exd4 24.Pxd4 Pe5 25.De2 Pxd4 26.Txd4 Pc6 27.Td1

Waarschijnlijk was zwarts spel gebaseerd op f7–f5. Misschien moet je het dan ook maar doen, al wenst de computer het niet eens te noemen en is, naast evt. scherpere dingen, 28. Pe3 fe4 29. f4! geweldig sterk. Zwarts positie kraakt aan alle kanten.

27…De6 28.Pe3 Pe7?!

Hierna mogen we al van winnend voordeel spreken. Iets minder vreselijk waren 28…Pe5 en 28…Ted8 .

29.Dd2 f5 30.Dxd6 Pc6 31.exf5

Ook dat nog. Grischuk gebruikte hiervoor 4 van zijn ruim 6,5 minuten (geen probleem voor hem, met steeds 30 seconden increment). De nog niet zo simpele rechtvaardiging is, zo te zien, 31…Dxe3 32. Dxg6+ Kf8 33. f6 De2+ 34. Kh3 De6+ 35. g4! hg4+ 36. Kg3 en spoedig is er geen verdediging meer. Hierna geeft Grischuk geen enkele herkansing meer weg. Ook orders uit het Kremlin.

31…gxf5 32.Dxe6+ Txe6 33.Pxf5 Pe5 34.Td6 Tee8 35.Td4 Pc6 36.Td2 Tbd8 37.Txd8 Txd8 38.Td5 Txd5 39.cxd5 Pe5 40.Pd6 Kf8 41.Kf2 Ke7 42.Pb5 Kf6 43.Ke3 Kf5 44.Pd6+ Kf6 45.Ke4 Pd7 46.Kd4 Ke7 47.Pb5 Kf6 48.Pc3 Kf5 49.Pe4 Kg6 50.g4 b5 51.Pc5

 1–0

Een droom spat uiteen. Nepom is koel gebleven en dat was vandaag voldoende. Hij mag Carlsen uitdagen.

 

Raad de uitslag

De andere twee partijen waren van weinig importantie. Als u halverwege had moeten zeggen wat de uitslag zou worden, had u een probleem gehad, althans weinig quizpunten vergaard.

Wang,Hao (2763) – Caruana,Fabiano (2820) [B22]
FIDE Candidates Tournament, 26.04.2021

1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.c3

Boeoe! c3 tegen het Siciliaans verdient al weinig commentaar.

3…Pf6 4.e5 Pd5 5.d4 cxd4 6.cxd4 d6 7.Lc4 Le7 8.0–0 0–0 9.a3 Ld7 10.Lxd5

Anders krijgt zwart een heel mooie loper op c6.

10…exd5 11.Pc3 Le6 12.Lf4 Pc6 13.exd6 Lxd6 14.Lxd6 Dxd6 15.Te1 Tac8 16.Dd3 f6 17.h3 Lf7 18.Tac1 Dd7 19.Ph2 Tfe8 20.Txe8+ Txe8 21.Pf1! g6 22.Pe3

Wit heeft een lief klein plusje en een onverliesbare stelling. Maar vervolgens begint Wang enorm te frutselen.

22…Kg7 23.Pa4 Dd6 24.Pc3 h5 25.Td1 a6 26.Tc1 h4 27.Td1 Pa5 28.b4 Pc4 29.Pxc4 dxc4 30.Dd2 Ld5 31.b5 Lf7 32.bxa6 bxa6 33.a4 g5 34.d5 Lg6 35.Te1! Df4 36.Dd1 Lc2 37.Da1 Te5 38.Txe5 Dxe5 39.a5 Kg6 40.Kh1?

40. f3 was nodig, met overlevingskansen.

40…Le4!

Want nu kan Da1–e1 niet.

41.d6 Lc6 42.Db2 Dxd6

En de Chinees gaf het, de laatste dagen zijn gewoonte, weer vroeg op. Maar na 43. Db6 De6 zal de winst Caruana niet ontgaan.

0–1

De Corona-tijd lijkt Wang weinig goed te hebben gedaan. En de andere Chinees leek ook een greep naar de rode lantaarn te doen.

 

Alekseenko,Kirill (2696) – Ding,Liren (2791) [C54]
FIDE Candidates Tournament, 26.04.2021

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4

Voorspelbaar type, deze Kyrill. Overigens lijkt Ding ook maar één 1e zet te hebben.

3…Pf6 4.d3 Lc5 5.c3 d6 6.0–0 0–0 7.h3 h6 8.Te1 a5 9.b3 Lb6 10.Pbd2 Le6 11.Pf1 d5 12.exd5 Pxd5 13.Dc2 Df6 14.Pg3 Dg6 15.Kh2 Tad8 16.La3 Tfe8 17.Pxe5 Pxe5 18.Txe5

18…c6

De engine beoordeelt 18…Pf4(!) 19. Lxe6 Pxe6 20. Td1 c5 als kansrijk voor zwart.

19.Lxd5 Txd5 20.Txd5 Lxd5?!

En hier had het 20…cd5 moeten worden (met Lb6–c7). Na de tekstzet kan wit zijn toren beter gebruiken en loopt de compensatie meer gevaar.

21.c4 Le6 22.Te1 Td8 23.Pe4 Lc7+ 24.Kh1 Dh5 25.Te3 De5 26.Pg3 Da1+ 27.Kh2 Df6 28.Lb2 Dg6 29.Kh1 Lb6 30.Tf3 Lc7 31.Lc3 b5 32.De2 bxc4 33.bxc4 a4 34.De3 Dg5 35.De1 Dg6 36.De3 Dg5 37.De1 Dg6 38.De2 a3 39.Lb4 Tb8 40.De1 Td8 41.Dc3 h5 42.Lxa3 h4 43.Pe2 Lf5 44.Pd4

44…Le4!?

Eigenlijk niet correct (44…Ld7 met enig voordeel voor wit), maar wel heel moeilijk te doorzien.

45.dxe4 Dxe4 46.Td3 Le5 47.Lc5?

Altijd verraderlijk, die onderste rij-grappen! Een klein plusje was er via 47. Te3, maar de echte weerlegging luidt 47. Lb2 c5 48. Pf3! Het resulterende eindspel na 48…Txd3 49. Dxe5 zal wit hoogstwaarschijnlijk winnen.

47…Tb8!

Pas nu zal Alekseenko gemerkt hebben, dat hij na 48. Td1 Tb1 opmerkelijk genoeg geen damezet (of iets anders) heeft die werkt.

48.Lb4 Txb4 49.Dxb4 Dxd3 50.Pf3 Df1+ 51.Pg1 Ld4!

En opeens strijdt wit voor een verloren zaak.

52.Db8+ Kh7 53.Df4 Lxf2 54.Df5+ Kh6 55.Df4+ Kg6 56.Dg4+ Kf6 57.Df4+ Ke6 58.De4+ Kd6 59.Df4+ Kc5 60.De5+ Kxc4 61.De4+ Kb5

 0–1

Opvallend veel spelers storten in in deze fase van het toernooi. Zware tijden, maar leuk voor het remisepercentage.

Later deze week hebt u nog een Epiloog van mij tegoed. Onderwijl treuren we mee met Anish en vervloeken we het getal 13. En Putin.