The Spinning Wiel, februari 2022: Anish, prepare for war!

(Door John van der Wiel)

De nieuwe WK-cyclus, al een eind onderweg. Na de onzekerheid over Carlsen is nu alles onzeker. De zieke psychopaat Putain die alleen geïnteresseerd is in machtsspelletjes, die met het grootste gemak zijn vijanden/critici laat opsluiten of vermoorden, zo ziek dat zelfs zijn vrouw hem (met alle risico’s van dien) verliet. Deze Putain deinst er nu niet voor terug, een Derde Wereldoorlog te riskeren.

John van der Wiel (foto: Maaijveld)

FIDE Grand Prix 2022

Als onderdeel van de sancties die zullen volgen, zouden nu Russische spelers en sportploegen van belangrijke evenementen geweerd moeten worden? Fat chance, waar het schaken betreft: de FIDE is tegenwoordig ongeveer een verlengstuk van de Russische schaakbond. Dan zou bijna de rest van de schaakwereld zich moeten verenigen en zich daarvan losmaken. Gaat niet gebeuren. Bovendien is het ook niet fraai om spelers te slachtofferen inplaats van foute politici (al heeft overloper Karjakin het met zijn statements inmiddels wel verdiend). We gaan er dus van uit, dat het laatste kwalificatietraject voor het Kandidatentoernooi 2022, de FIDE Grand Prix, doorgang vindt.

Nieuwe formule

Zes van de acht deelnemers aan het Kandidatentoernooi zijn al bekend. En natuurlijk werkt het weer anders dan voorgaande keren. Zo wordt er ditmaal niemand toegevoegd op basis van rating. An sich hoeft dat nog niet verkeerd te zijn, maar er zijn bedenkingen.

Geplaatst zijn: uiteraard Nepomniachtchi, verliezer WK-match; Duda + Karjakin, nr. 1 en 2 van de FIDE World Cup 2021; Firouzja + Caruana, nr. 1 en 2 van de FIDE Grand Swiss 2021. De eerder deze maand begonnen FIDE Grand Prix 2022, die 3 toernooien beslaat, levert nog twee spelers op. Dan staan we op 7. En de nummer 8? Dat is Radjabov. Reden? Genomineerd door de FIDE. Wat? Klinkt dit niet als een goedmakertje voor de vorige cyclus, waaruit Radjabov zich terugtrok omdat hij de Corona-situatie te onveilig vond? Sinds wanneer mag de FIDE voor zo’n belangrijk evenement volkomen on-objectieve criteria hanteren? Het toevoegen van een speler door het organiserende land is ook iets heel dubieus, maar hier niet van toepassing want het Kandidatentoernooi vindt plaats in Madrid, 16 juni – 7 juli.

Het lijkt erop, dat Ding Liren niet meer in de Grand Prix zal uitkomen (wat wèl de bedoeling was) ‘due to health or visa issues’. Heeft de Chinees, die nu al heel vaak nummer twee van de wereld is geweest op rating, dan niet meer aanspraak op een plaats dan Radjabov? Ah, ik begrijp het al: Ding wordt natuurlijk door de FIDE genomineerd voor het Kandidatentoernooi van 2024! Wat een prachtige formule….

Wat, wanneer, hoe? 

In de Grand Prix komen 24 spelers uit. Die spelen allemaal 2 van de 3 toernooien. 16 deelnemers dus per toernooi. Dat begint met 4 groepen van 4 spelers. Een dubbele Round Robin, 6 partijen dus. Alleen de winnaar van elke groep gaat naar de halve finales. Aantrekkelijk, want dat leidt tot strijd.

De halve en hele finale is een minimatch. De toernooiwinnaar verdient 13 punten, nummer 2 krijgt er 10, de verliezende halve finalisten 7, de nrs. 2 in de groep scoren 4 punten, de nrs. 3 verdienen 2 en de nrs. 4 niets.

Toernooi 1 was in Berlijn, dan volgt Belgrado, 1-14 maart en tenslotte weer Berlijn, eindigend op 4 april. Het eerste toernooi leverde veel Amerikaans succes op: 1. Nakamura, 2. Aronian, 3-4 Dominguez en Rapport. Opvallende gesneuvelden in de groepsfase waren Grischuk, slechts 3^e, en Wesley So. Die won samen met Dominguez zijn groep, had zelfs de betere onderlinge score maar moest een tie-break spelen. Daarin sloeg de ex-Cubaan toe.

Anish Giri speelt toernooi 2 en 3. Dat heeft het voordeel dat hij gaandeweg precies weet hoeveel punten hij benodigt in het eindklassement, maar het (grotere?) nadeel dat hij twee zware evenementen kort na elkaar moet afwerken! De groepsindeling in Belgrado is (steeds op ratingvolgorde):

1. A) Grischuk, Andreikin, Shankland, Bacrot.
2. B) Giri, Vitiugov, Harikrishna, Tabatabaei (Iran).
3. C) Rapport, Gujrathi, Fedoseev, Shirov.
4. D) Mamedyarov, Vachier-Lagrave, Yu Yangyi, Predke (Rus).

Niet zo’n poule des doods voor Anish, maar eerste moeten worden is nooit eenvoudig en eventueel de winnaar van groep A ontmoeten in de semi-final klinkt niet gunstig, wanneer dat Grischuk is.

Het recept 

De Grand Prix is voor Giri de laatste kans om verder te komen in deze WK-cyclus. Hij heeft nu de leeftijd om op de top van zijn kunnen te zijn. Plus ervaringen uit twee eerdere Kandidatentoernooien. Die hebben waarde. Ook om te weten dat het kàn. In beide events lagen er kansen voor Anish.

Wat is er nu nodig voor kwalificatie? Ten eerste beide voorrondegroepen winnen. Mijn inschatting is, dat 20 punten genoeg zijn om in het eindklassement 2^e of gedeeld 1^e te worden. Staat gelijk aan 1 zege plus een uitschakeling in de halve finale òf 2 tweede plaatsen. Daartoe zal Giri tot de tanden bewapend moeten zijn:

1. A) qua openingen. Sowieso altijd, maar tijdens de groepsfase of in een minimatch kan zich een ‘must win situatie’ voordoen. Daarom moeten er verrassingswapens klaarliggen. Varianten met meer risico maar ook meer kansen om op winst te spelen;
2. B) met totale onverstoorbaarheid en focus. Er zijn geen Oekraïense deelnemers in Belgrado, maar toch zouden er serieuze onvriendelijkheden kunnen ontstaan vanuit sommige deelnemers of de lokale bevolking. Gelukkig komt Anish voor Nederland uit, maar met een Russische vader en geboren zijnde in St. Petersburg 1994 (vanwaar hij in 2002 verhuisde naar Japan), zal hij toch wel ‘mixed feelings’ hebben. Afsluiten dus;
3. C) met ijzeren wilskracht. Die groep moet gewonnen worden! Het uitstralen daarvan helpt ook al. In combinatie met pushen voor de winst, soms onverzettelijkheid en geduld.

Dat leidt tot? 

Zo’n recept is leuk. En nodig. Maar in de toernooiarena komt het uiteindelijk meestal aan op minder grijpbare dingen als goede vorm, een beetje geluk, momentum, koelbloedigheid, killer’s instinct. Op dit moment schat ik de kwalificatiekansen in als fifty-fifty. Giri is zeker een speler die thuishoort in het Kandidatentoernooi, maar 1^e of 2^e worden van 24 goede, gemotiveerde GP-schakers is per definitie moeilijk.

Maar wat een unieke kans ligt er in deze WK-cyclus! Carlsen wil zijn titel alleen tegen Firouzja verdedigen. Dus mocht Giri in juli het Kandidatentoernooi als winnaar afsluiten? Magnus heeft geen trek in een tweekamp met Anish, dat geloof ik. Maar hem de wereldtitel gunnen??