Spinning Wiel April 2023: WK Proloog

Waar is Kazachstan?

Een van vele categorieën in een favoriete quiz van ons, ‘Richard Osman’s House of Games, BBC2, 19.00 . Een absurde vraag, gezien de enorme afmetingen van het land. Maar toch ook terecht, want de kandidaten weten vaak de gekste (lees: bekendste) plekken niet te localiseren!

Roemenië, Canada, Astana

 Ook Borat als cultureel ambassadeur van Kazachstan in zijn hilarische film wist het niet, want de opnames van zijn armzalige dorpje vonden ergens in Roemenië plaats! Zonder tegenvergoeding, met reputatieschade: iets waar de plaatselijke bevolking nog steeds woedend om is.

John van der Wiel (foto: Maaijveld)

De aanstaande WK-match heeft een hoog ‘Bestaat Canada?’ – gehalte (ook zo’n dwergstaatje). Want er klopt iets niet. Geen Carlsen? Twee qualifiers uit een Kandidatentoernooi? Een GM-norm van Hans Ree/Rini Kuijf/Eline Roebers (take your pick)? Zijn we een alternatief universum binnengestapt? Dat laatste is wel raadzaam bij de te verwachten vernietiging van onze planeet. De enige vraag is: wie krijgen dat eerder voor elkaar, de klimaat-ontkenners of de neo-Hitlers?

9 – 30 april

Maar goed, we kennen de voorgeschiedenis. Op 7 april is in hoofdstad Astana de openingsceremonie van de WK-match Nepomniachtchi – Ding Liren. Maximaal 14 partijen, de eerste is op 9 april. Bijna steeds 2 partijen gevolgd door een rustdag. Alleen na game 7 is er een extra vrije dag, ook sympathiek dat dan in deel 2 van de tweekamp de rustdag niet meer steeds voor jouw witpartij is (of andersom). Op Koningsdag, 27 april, partij 13, zou de schaakwereld wel eens een nieuwe monarch kunnen hebben. Ook denkbaar is dat het pas op Koninginnedag, 30 april, via een tie-break wordt beslist.

Een Rus en een Chinees. Wie in de westerse wereld wil daar op dit moment geld voor neertellen? Maar ach, er zijn ook genoeg obsceen rijke Russen. Of teveel.

De aanloop

Dit kalenderjaar hebben we begrijpelijkerwijs niet veel gezien van Ding en Nepom. De Rus speelde in februari nog enkele dingen, deels Rapid. Erg bijzonder was het allemaal niet. Ding hebben we alleen in Tata kunnen observeren. Een beschamende -2. Niet de geplande openingen spelen, grote handicap op topniveau, bladibla, op zich allemaal wel waar. Maar de jonge Chinees speelde ook slecht en weinig attent. Zo’n toernooi is absoluut niet goed voor de psyche.

Kijkend naar de langere aanloop: de Covid-periode is heel ongunstig geweest voor Ding. Vaak mocht hij niet afreizen, China heeft heel lang heel strenge regels gehanteerd, zodat Ding vanaf 2020 erg weinig klassieke over-the-board toernooien heeft gespeeld. Ook in 2022 waren het nog grotendeels online-evenementen.

Favorietenrol

Het Kandidatentoernooi afgelopen zomer was een one-man show. Weet u nog hoe Nepom in ronde 1 met zwart heel hard Ding van het bord mepte? De match tegen Carlsen was een katastroika, maar de Rus heeft ervan geleerd. En hij kwam sterk terug, veel sterker dan wie dan ook durfde verwachten. Zelden heb ik een Kandidatentoernooi zo overtuigend gewonnen zien worden. Met spel van een akelig hoog niveau.

Ding Liren is een strijder, je mag hem nooit afschrijven. Hij kwam in Madrid terug uit geslagen positie, won met zwart van Rapport en Caruana en versloeg in de laatste partij, noodzakelijk, Nakamura. Maar normaliter was dat niet eens zo interessant geweest. Als Carlsen zijn titel had willen verdedigen… De moeizame aanloop van Ding, het superniveau dat Nepom etaleerde, die m.i. ook veel beter in zijn openingen zit: hoe kan de Chinees zich ook maar enigszins in de buurt van het favorietschap bevinden?

Waarom dan toch Ding

Niet lang geleden was Xi Jinping op bezoek bij Putin. Onderdrukkers zoeken elkaar graag op, want andere mensen begrijpen hen niet. Maar waarover moeten ze liefst 3 dagen lang met elkaar praten? Via tolken ook nog. Als u het echt wilt weten:

DAG 1  Putin: “Ik wil jouw wapens hebben.” Xi: “Ja, en ik wil Mister Universe worden.” Putin: “Nee serieus, noem een tegenprestatie.” Xi: “Tja, eh, het zou wel heel fijn zijn als China voor het eerst de wereldkampioen schaken herbergde…” Putin: “Dus Nepom moet emigreren?” Xi: “Nee, sukkel!” Aan het eind van de dag is er een intentieverklaring: quid pro quo.

DAG 2  Xi: “Dus Ding wint de match en dan lever ik je een hoop wapens.” Putin: “Nee vogel, want dan zeg je opeens ‘wapens, welke wapens?’ Lever eerst die wapens maar, die kan ik nu al heel goed gebruiken!” Slechte mensen vertrouwen elkaar nooit, dus ze komen er niet meteen uit en besluiten de problematiek door te spelen aan hun adviseurs, economen en strategen.

DAG 3  Advixing: “Laat Ding in week 1 een kleine voorsprong nemen, dan doen wij alvast een kleine wapenleverantie.” Advisorsky: “Of misschien een grote voorsprong en een grote leverantie?” Advixing: “Nee, dat valt teveel op. Wij Chinezen zijn subtiel. Dat woord moet je maar eens googelen.”

Uiteindelijk wordt zo een historisch akkoord geboren. En nee, ik wil absoluut niet dat stompzinnige gezegde bezigen waarin ‘de spelers slechts pionnen zijn op het schaakbord van de wereldpolitiek.’

De Dé Dé Pool

We gaan spoedig merken of Ding inderdaad een vroege voorsprong neemt. Die zal hij hard nodig hebben, want als Nepom furieus uit de startblokken schiet zoals in het Kandidatentoernooi, dan is er geen houden aan.

Bij DD vinden we het leuk om etend na een KNSB-ronde een pooltje te doen, om de eer. Kan over allerlei onderwerpen gaan, maar ditmaal was het natuurlijk de WK-match. Moet ik echt zeggen wat ik ingevuld heb, al is dan alle spanning weg? Vooruit dan, 7,5 – 4,5 voor Nepomniachtchi, hij wint 4 partijen en Ding eentje.

Ja, het wordt bloedig. Slava Ukraína!