De Ongeluksletter

De lettermagie kennen we ook in het schaken. Karpov, Kasparov, Korchnoi, Kamsky, Carlsen, Karjakin, Caruana: de ‘ka’-klank staat borg voor topniveau. In de fysieke sporten spelt de k-klank van de beginletter C echter groot onheil.

Wie zoal?
Ik zal me beperken tot enkele schrijnende voorbeelden. De Italiaan Fabio Casartelli overleed na een valpartij (‘Caduto’) in de Tour van 1995. Recenter is Cruyff en Crisis. Na zijn natuurlijk briljante voetbalcarrière, ongelukkigerwijs niet bekroond met een wereldtitel, raakte J.C. al zijn geld kwijt dankzij malafide adviseurs, hij bezweek bijna aan een hartaanval en nu is er de grote bonje bij Ajax. Een rampzalig seizoen tekent zich af voor de titelverdediger. Pijnlijk voor uw columnist, toch al 40 jaar voordat zijn neefje er speelde fan van de AFC. Eigenlijk hoop ik, dat Cruyff de volledige zeggenschap krijgt, gewoon om te zien of het hem lukt. In Catalonië wordt inmiddels buitenaards voetbal gespeeld en mijns inziens begrijpt J.C. meer van het spel dan wie ook. Hij kan het alleen niet zo helder uitleggen.

Doping?
Nog recenter is het geval Contador en Clenbuterol. Althans wat betreft de uitspraak van het CAS. Geschorst voor twee jaar, weliswaar met terugwerkende kracht, tot 6 augustus 2012. Dit alles door een heel minieme clenbuterol-waarde, gemeten tijdens de Tour de France van 2010. Wielrenners worden ongelooflijk vaak gecontroleerd en al die andere malen: niets. Ik ben geneigd zijn verklaring te geloven, dat hij ‘besmet’ vlees heeft gegeten. In Spanje schijnt dat ongebruikelijk te zijn, maar bijvoorbeeld in Mexico, waar kennelijk veel minder bio-ethisch met slachtvee omgesprongen wordt, zijn sporters om de haverklap positief op clenbuterol. In Lausanne kon dopinggebruik van Contador niet bewezen worden, maar door het omdraaien van de bewijslast sneuvelde hij alsnog: ‘Wij hebben iets gemeten (weliswaar extreem weinig), dus laat jij maar zien dat je niets misdaan hebt.’ Ook dat bleek kansloos.

Easy living
Is dat een manier om met je grote kampioenen om te gaan? Wielrenners hebben al bijna geen privacy meer, alleen het opgeven van de ‘whereabouts’ al: maanden tevoren melden, waar je op welke dag uithangt. Wat is dat voor een leven? Contador had het toch al nooit makkelijk. Een broertje met hersenverlamming, zelf een zware operatie en revalidatie in 2004-05. Maar hij vocht terug en won. Een echte kampioen. En een echte ongeluksvogel. Dat in de wielersport ongeveer de helft van de verdachte types tegen een straf aanloopt, voelt bovendien erg oneerlijk aan. Nee, dan hebben de schakers het een stuk rustiger. Nauwelijks dopingcontroles, geen valpartijen (behalve Ree in 1978) en als wereldkampioen kun je het meest prestigieuze toernooi laten schieten, om daarna nog zwaarder favoriet te zijn!

De wondenlikkers
Na Wijk aan Zee kan Gelfand alleen nog op onderschatting hopen. Wat is die door de mand gevallen! Ook al zou zijn repertoire overeind blijven, dan nog is Anand spielerisch zoveel sterker. Het onderstreept, dat de kandidatenmatches-formule van vorig jaar, 3 te korte tweekampjes achter elkaar, onzinnig was. Over Topalov is niet veel gesproken, maar voor een oud-wereldkampioen is 5 uit 13 minstens even desillusionerend. Wat er mis was? Het ongrijpbare fenomeen uit elke sport, de vorm. Zijn bizarre partij met Carlsen zegt genoeg: zelfs betere stellingen werden mishandeld.

Onze jongens
Treurig was de teloorgang van Giri. Nooit, nooit had ik hem op plaats 3 mogen tippen! We weten allemaal hoe dat uitpakt. In de eerste week haalde Anish zijn inmiddels normale hoge niveau, daarna echter… Tegen Van Wely ontsnapte hij nog met remise na een afzichtelijke partij, waarin hij op zet 2 al niet deed wat zijn secondant Chuchelov hem destijds tegen de Trompovsky aanbevolen had. Vervolgens ging het van kwaad tot erger. De manier waarop deed vermoeden dat zijn mentale boog niet meer strak stond, zelfs verkruimeld was. Dat manifesteert zich in spelen op de automatische piloot en niet zien aankomen van cruciale wendingen. Zeer illustratief was de partij tegen Caruana, waarin hij vreselijk werd opgebracht. Ach, misschien moest het een keer gebeuren. Het komt allemaal weer goed met Giri, mits hij hiervan leert om niet zoveel hooi op zijn vork te nemen, zolang hij nog op school zit. Een sporter moet af en toe rust inbouwen, zijn programma is niet zomaar een beetje overladen. Capische, Anish?

De magische E
Van Wely draaide veel beter. Hij was zelden in gevaar en liet ook wel eens een kansje liggen. Totdat na 10 remises de grote E in zicht kwam. De E van elf uit elf, het trotse remiserecord uit het NK 2007! Loek, altijd op zoek naar Extreme prestaties, was zo dichtbij, maar 13 uit 13 bleek toch echt te hoog gegrepen. Nullen in ronde 11 en 12 bezegelden zijn lot, maar leverden altijd nog een positieve Elo-score op, die andere magische E. Nog een magische E is waar heel Nederland nu over praat. Veel wil ik er niet over zeggen. Ik denk dat de Elfstedentocht ook in 2012 niet plaatsvindt, maar er is nog hoop: in februari 1985 was ik in Reykjavik een toernooi aan het spelen (bij +3 graden Celsius!) en op 4 januari 1997 gaf ik een training aan Linda Jap. Braaf en gedisciplineerd, alleen in de pauze keken we TV. Kortom, ik mis een hoop E-actie en komende week ga ik op vakantie naar Tenerife!

Nog een C vergeten?
Zijn score ging nog wel, maar wie ook zeker niet tevreden kan zijn geweest over het niveau van zijn spel, is Magnus Carlsen. En over het feit, dat Aronian bijna steeds de show stal. Zou hij dan toch een ongelukkige C hebben? Is de glorie alleen weggelegd voor Ka en niet voor Ca? Geen angst, Magnus. Denk maar aan José Raoul!

John van der Wiel