De Totale Ineenstorting

door Redactie · 25 februari 2013

De wereld bestaat dan nog wel, maar vraag niet hoe! De meteoriet die Chelyabinsk deed trillen. De echte schakers schrokken subiet wakker. Want wat heet in Rusland de Chelyabinsker variant? Juist, dat wat wij de Sveshnikov noemen. Een verlate bestraffing door de goden van de heren Timoschenko, Sveshnikov c.s., misschien omdat Gelfand hun variant als remisewapen ging gebruiken?

Complotdenkers
Zhirinovsky, jawel, ook hij bestaat nog, wist wel beter. Die zogenaamde meteoriet was in feite een Amerikaans wapen. Natuurlijk, Vladimir. De Amerikanen hebben andere zorgen, want hacker-aanvallen op westerse bedrijven en overheden van de laatste jaren zijn volgens hen gepleegd vanuit Shanghai door een tak van het Chinese leger. Zou iets dichter bij de waarheid kunnen zijn. Kunnen we straks, net zoals de schaakwereld op een match Anand – Carlsen zit te wachten, een Grote Chinees – Amerikaanse Oorlog tegemoet zien. Krijgt Beijing Noord-Korea erbij, spannend.

Trendsetter
Waar de Maya’s er niet ver naast zitten, dat de Aarde naar de vaantjes gaat, wordt op het eigen gebied het voortouw genomen door de KNSB. Op de onlangs gehouden Bondsraadsvergadering werd tot grote (noodzakelijke) bezuinigingen besloten, die vooral ten koste gaan van…. topschaak en talent-ontwikkeling. Briljant! Als het aan onze bond ligt, verdient het Nederlandse schaken geen toekomst.

Les uit het verleden
Om een toekomst te hebben, moet je snappen wat in het verleden gewerkt heeft. Nooit zijn er zoveel clubs uit de grond gestampt als na de wereldtitel van Max Euwe. Oplevingen waren er ook door het Fischer-effect, de successen van Jan Timman en de uitstraling van heren als Donner en Böhm. Successen en opvallende verrichtingen van nationale toppers zijn de enige bewezen recepten voor ledenaanwas. Zo simpel is het.

Ja, maar
Natuurlijk kan de bond met tegenwerpingen komen (ongelijk bekennen zit er sowieso niet in). De belangrijkste is, denk ik, dat de NOC*NSF aanzienlijk minder afdraagt aan veel sportbonden, waaronder de KNSB, en zich in deze tijd van (kapot-)bezuinigen vooral richt op enkele Olympische speerpunten. Dat is zeer arbitrair en ja, zelfs oneerlijk. Want als de heren Van Rijsselberghe en Zonderland ermee stoppen, om welke onfortuinlijke reden dan ook, wat blijft er dan helemaal van hun sporten over? En welke sportbond kan zeggen dat ze in dit millennium al tweemaal het EK landenteams gewonnen heeft en onlangs het WK voor ‘stedenploegen’?

Zwarte pieten
Zo komt het schaken er dus zeer bekaaid vanaf, ten onrechte. En wiens schuld is het niet verkrijgen van de Olympische status (misschien FIDE, vooral IOC, lijkt me) en in hoeverre moet dat doorslaggevend zijn? Als de KNSB met deze tegenwerpingen komt, heeft ze gelijk. Bovendien heeft ze een belangrijke rol gespeeld in het verijdelen van een onzalig FIDE-licentieplan, dat behelsde dat iedereen die in een toernooi meespeelt dat telt voor de Elorating, een FIDE-licentie zou moeten hebben, gebaseerd op allerlei gegevens. Dat zou alle bonden ter wereld geld kosten en vooral heel veel administratieve rompslomp opleveren. Goed gedaan dus. Maar dat poetst de kardinale fout nog niet weg.

Functie-evaluatie
Er is dus te weinig geld. Maar om met de bezuinigingen vooral de toekomst van het topschaak de grond in te boren, dat is echt oliedom. Toen Jan Stomphorst aantrad als bestuurslid topschaak, had ik daar enige hoopvolle verwachtingen bij. Maar wat is er onder zijn ‘bewind’ nu eigenlijk tot stand gekomen? Het NK is een lachwekkend klein evenementje geworden. En nu dit. Waar Tata Steel ondanks zeer zware tijden aankondigt dat het 76e toernooi gewoon doorgaat (bravo!), had Stomphorst ook wel eens met de vuist op tafel kunnen slaan en zeggen:”Niet steeds ten koste van mijn departement, het enige echte potentiële groeimiddel voor onze sport!” Maar nee.

Sprankje hoop
In de Verenigde Staten werd onlangs op grote schaal gedemonstreerd voor een beter wereldklimaat. Ingrijpende milieubeschermende maatregelen, waar Obama het in de ‘State of the Union’ ook al over had. Of dat ook gaat lukken met alle Republikeinse blokkades, is nog maar de vraag. In ieder geval worden de Amerikanen als grote vervuilers eindelijk wakker. Wellicht ook omdat in de VS de gevolgen van global heating al veel sterker voelbaar zijn. Dat terwijl wij in Europa alleen maar zitten te zeiken over geld. Het redden van de planeet voor onze kleinkinderen is hier geheel naar de achtergrond gedrongen. Voorbeeld: het CO2-emissie-licentiesysteem, dat nu reeds op zijn gat ligt. Hoe zullen de historici over 80 jaar onze generaties beoordelen?

En wij schakers?
Ook al is de toekomst problematisch, net als sommige Amerikanen moeten wij schakers ons richten op het verbeteren ervan. Laten we onze favoriete denksport niet de rug toekeren, laten we studeren, organiseren, deelnemen en genieten van de topevenementen. Te beginnen met het kandidatentoernooi in Londen, met Carlsen, Kramnik, Aronian, Ivanchuk, Radjabov, Grischuk, Gelfand en Svidler. In die volgorde volgens mijn immer rake voorspelling (vooral raak op de kin van Caruana in Wijk aan Zee). Daarover meer in de volgende Spinning Wiel. Een positieve attitude werkt op den duur altijd. Misschien zelfs naar sportbonden toe!