Titelmaand

Was ik daar even helemaal de Ka-klank vergeten, natúúrlijk werd Carlsen wereldkampioen! En dat bijna uitsluitend op basis van superieure techniek. Doet denken aan dat andere westerse Ca-tje, die uit Cuba ja.

Een lange ijstijd?
Mooi voor de schaakwereld, dat een jong Noors fenomeen de titel pakt. Die zou nog wel een flink tijdje in zijn bezit kunnen blijven. Het lijkt me een hel om een langere tweekamp tegen het ijskonijn Carlsen te moeten spelen, daar kan Anand inmiddels over meepraten. Toch zal de Indiër zich af en toe wel doodgeschaamd hebben. De slotblunder in de 9e partij was natuurlijk erg, maar vooral leek me ondenkbaar dat hij het eindspel in partij 6 zou verliezen.

Revanche?
Zullen we Anand nog terugzien in de strijd om het allerhoogste? Ik betwijfel het. Hij lijkt al enkele jaren over zijn top te zijn en misschien is het heilig vuur na deze match niet meer aanwezig. Hoe dan ook lijkt me op dit moment Kramnik de gevaarlijkste tegenstander voor Carlsen. Qua stijl, techniek en temperament kan hij de Viking weerstaan en op basis van goede voorbereiding heeft hij scoringskansen. Kramniks leeftijd en fysieke vermogens beginnen echter tegen te werken en ook voor hem geldt dat het niet duidelijk is, of hij ooit nog uitdager zal worden.

Nog meer wereldkampioenen
Het EK Landenteams was nog maar net afgelopen, of een deel van de ploeg kon zich gaan opmaken voor het WK. Een vreemde planning van de FIDE en haar Europese afdeling, alles in november. Op het EK deed Nederland het zo-zo, was bij de mannen ook niet in de sterkste opstelling, maar verheugend waren wel de gouden bordmedailles van Ivan Sokolov en Anne Haast. Voor het WK in Turkijë is het op dit moment waarschijnlijk sterkste team afgevaardigd: Giri, Van Wely, Sokolov, Tiviakov, l’Ami.

Voorgeschiedenis
Wel een beetje lelijk dat de nieuwe nationale kampioen Reinderman noch in het EK-, noch in het WK-team opgenomen werd. Anderzijds is dat ook tekenend voor de zwaar gedevalueerde status van het NK en de onhandige manier waarop de KNSB met deze problematiek omgaat. Ik las ergens dat het dit jaar pas de tweede keer was dat Nederland aan het WK meedeed. Dan was ik er de eerste maal dus bij, 1989 in Luzern, op basis van onze fantastische Olypiade van 1988, Thessaloniki.

Toen en nu
Luzern ’89 werd een deceptie: 9e van de 10 landen, nog net boven team Afrika. Timman speelde maar 5 partijen, 2,5 punt; ik speelde op bord 2 en 1 acht maal remise; Sosonko scoorde 3 uit 7, terwijl Piket, Van der Sterren en Kuijf allemaal dikke minscores produceerden. Dat zal het huidige team niet overkomen, al deden nederlagen tegen China en Azerbeidjan het ergste vrezen. Het herstel is inmiddels ingezet en een plekje in de middenmoot lijkt me zeker te moeten lukken.

Hoe haal je een medaille?
Het podium lijkt door het verlies tegen twee pittige outsiders iets te ver weg. Een land dat enorm vaak medailles pakt, terwijl het op papier nooit topfavoriet is, is Armenië. Hoe kan dat? Ik denk dat ik enkele factoren kan aanwijzen.
1) Gretigheid. Persoonlijke ambitie is uiteraard belangrijk, maar daarnaast is Armenië een relatief nieuwe staat. Met niet vriendelijk gezinde buren als Azerbeidjan en Turkijë wil het de nationale trots en weerbaarheid voeden. Een arm land, waar westerse valuta veel waard zijn en schaken in hoog aanzien staat: dat stimuleert de spelers ook.
2) Levon Aronian,cum suis. De immer vrolijke, goedlachse en ontspannen superster lijkt me ideaal voor zijn ploeg. Een scherp strijdende, punten producerende kopman die zijn medespelers geheel niet onder druk zet. Zonder gewetensbezwaren kan Akopian zijn solide spelletje blijven spelen en Movsesian zijn streetfighterchess. Dat werkt. Een ander land dat, met iets minder team spirit, vaak sterk opereert, is Azerbeidjan. Ditmaal echter zonder Radjabov en Mamedyarov, de reden is mij niet bekend. Nog steeds een behoorlijke equipe, maar een medaille lijkt me te hoog gegrepen.

Dit WK
Helaas wordt er weer om matchpunten gespeeld en zien we veel te veel 2,5 – 1,5 uitslagen. Vooral de traditionele favorieten, Rusland en de Oekraïne, zijn daar bedreven in. Van hen is vooral laatstgenoemde goed op dreef, maar ik tip ook China voor een medaille. Het vaderlandse team, bij wie Sokolov jammer genoeg niet meer in goede doen lijkt, heeft een zwaar slotprogramma en zal eindigen op….plaats 6, voorspel ik. Laten we hopen dat ik er een heel eind naast zit!

John van der Wiel.